نامزدها می‌توانند وعده افزایش یارانه‌ بدهند؟

خبرگزاری ایسنا: قانون هدفمند کردن یارانه‌ها مهم‌ترین قانونی است که اهداف و برنامه‌های اجرای یارانه‌ها را مشخص می‌کند در واقع تصمیم گیری در مورد یارانه نیازمند قانون مصوبه مجلس شورای اسلامی بوده و مقررات (مصوبه‌های قوه مجریه) نقش تعیین کننده‌ای در آن ندارد.

 

طبق قانون، «تعیین کم و کیف، نحوه مصرف و چگونگی تامین مالی یارانه‌ها تنها به موجب قانون (مصوبه مجلس شورای اسلامی) ممکن است و قوه مجریه، هیات وزیران یا رییس‌جمهور راسا اختیار مستقلی در این خصوص ندارند. اما می‌توان برخی اختیارات اجرایی را به موجب قوانین مربوط یا اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی در اختیار قوه مجریه دانست که این موارد نیز نباید مغایرتی با قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی داشته باشند».

 اکنون که در آستانه دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری  قرار داریم برخی از کاندیداها وعده هایی را در مورد یارانه‌ها و افزایش آن مطرح کرده‌اند که مغایرت اساسی با وظایف قوه مجریه دارد و از شئونات مجلس به شمار می‌رود. در واقع این مجلس است که می‌تواند تصمیم گیری لازم را در این رابطه داشته باشد.

در چنین شرایطی افراد بسیاری نسبت به این شعارها و وعده‌های کاندیداهای انتخاباتی  واکنش نشان داده‌اند، چه اقتصاددانان، چه سیاسیون و یا نمایندگان مجلس، حتی علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی اخیرا در سخنان خود تاکید کرد شعارهایی که درباره افزایش یارانه‌ها داده می‌شود  به صلاح کشور نیست، منابع آن هم وجود ندارد. البته این مسأله از شئونات دولت نیست از شئونات مجلس است و مجلس با این روش‌ها مخالف است. اکنون هم منابعی نیست اگر هم وجود داشت باید به چرخه تولید اختصاص یابد.

هاشمی طبا از کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری نیز در رابطه با وعده‌های برخی کاندیداها برای افزایش یارانه اظهار داشت: اینکه برخی‌ها به سه برابر شدن یارانه یا نوع دیگر از پرداخت‌ها قول می‌دهند، غیرممکن است. اقتصاد سالم اقتصادی است که زاینده باشد و تولید ناخالص ملی را افزایش دهد.

همچنی حسین مرعشی رییس ستاد انتخاباتی اسحاق جهانگیری با اشاره به عدد و ارقام بودجه گفته است؛ اگر کسی ادعا می‌کند که یارانه را افزایش می‌دهد باید بگوید از کجا می‌خواهد بیاورد.

حیدرعلی عابدی نماینده مردم اصفهان نیز در واکنشی با بیان این که با کدام اختیار و از کدام منابع می‌خواهند یارانه‌ها را افزایش دهند؟ گفته است؛  قطعاً هر شخصی بخواهد افزایش یارانه بدهد باید یارانه تعدادی از دهک‌ها را کم و به دهک‌های پایین‌تر یارانه بیشتر بدهد. این نمی‌شود که مدام تکرار کنیم که یارانه افزایش پیدا می‌کند. مگر می‌شود برای چنین کاری بدون موافقت مجلس بخواهید کاری انجام دهید؟ پس باید ببینید افراد با چه ملاک‌هایی سخن می‌گویند، ملاک‌هایشان را مدنظر قرار دهید که آیا صحبت‌های آن‌ها قابل اجرا است یا خیر؟

محمد وکیلی از اعضای هیات رییسه مجلس در این زمینه تاکید کرد: افزایش یارانه در اختیار مجلس است، نه دولت، اختیارات دولت در چارچوب برنامه ششم طراحی شده است و در چارچوب آن اختیارات دولت باید برنامه سالانه‌اش را ارائه دهد. ظرفیت برنامه ششم به هیچ وجه متناسب با این ادعاهای که آقای قالیباف و رئیسی که چه در ارتباط با اشتغال و چه در ارتباط با یارانه مطرح می‌کنند نیست و این جزو اختیارات مجلس است.

محمد خوش چهره از چهره‌های اصولگرایی است که نسبت به وعده کاندیداها برای افزایش یارانه‌ها واکنش نشان داده است و اظهار داشته که «برخی افراد وعده افزایش یارانه را می‌دهند که در این مورد ضرب‌المثلی وجود دارد: ما را به خیر تو حاجت نیست، شر مرسان».

بر همین اساس، سید شهاب‎الدین بی‌مقدار نماینده مردم تبریز در مجلس نیز با بیان این که هر کاندیدایی که وعده‎ی افزایش یارانه‎ها را می‎دهد، در صورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری، باید مصوبه‎ی مجلس را داشته باشد، گفته است؛ همه برنامه‎های وی باید مورد تصویب نمایندگان مجلس قرار گیرد و دو سوم رأی مجلس، رأی می‎طلبد و هر فردی که ادعای افزایش یارانه‎ها تا دو الی سه برابر نرخ کنونی را می‎دهد، شعار داده است.

به گزارش ایسنا، یارانه ها مانند هر هزینه دیگر کشور تابع اصل 52 قانون اساسی است و باید توسط دولت در لایحه سنواتی بودجه پیش‌بینی شده و برای تصویب به مجلس شورای اسلامی ارسال شود تا در قانون بودجه سنواتی پیش‌بینی شود.

غلامرضا تاج‌گردون، رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی نیز در این باره توضیح داد: در مورد یارانه‌های نقدی این موضوع گفته نمی‌شود که اگر یارانه افزایش پیدا کند قیمت‌ها هم بالا می‌رود. ما باید اول منابعی را کسب کنیم بعد آن را هزینه کنیم. بعضی‌ می‌گویند ۱۵۰ هزار تومان یارانه نقدی ماهانه می‌دهیم. اگر من به جای آقایان کاندیدا باشم می‌گویم ۵۰۰ هزار تومان یارانه نقدی می‌دهم! اما باید کل بودجه کشور، نفت و منابع دیگر را تقسیم بر کل جمعیت کنیم. من که نماینده مردم در یکی از فقیرترین استان‌های کشور هستم بدم نمی‌آید که به جای یارانه ۴۵ هزار تومانی، مردم ۳۰۰ هزار تومان یارانه بگیرند اما در این صورت باید همه فعالیت‌ها را تعطیل کرد.

وی خاطر نشان کرد: بیان چنین ادعاهایی هم جای تعجب دارد. به نظرم کسی که چنین حرفی می‌زند حداقل باید چهار عمل اصلی را بلد باشد و بتواند کتاب بودجه را باز کند. می‌توان چنین افزایشی در یارانه‌ها داد اما در مقابل باید همه چیز را تعطیل کرد. شاید هدفشان این است که همه مبانی اجرایی مملکت را تعطیل کنند.

تاجگردون افزود: ما در مذاکرات متعدد با دولت به جمع‌بندی رسیدیم که به شکل هدف‌گرا عمل کنیم و بر همین اساس پرداختی کمیته امداد و بهزیستی را از ۵۰ هزار به ۲۰۰ هزار تومان رساندیم. یعنی از طبقه بالا گرفتیم و به طبقه پایین دادیم. در شرایط فعلی امکان سه برابر و چهار برابر کردن یارانه‌ها وجود ندارد و همین پول هم با کسری زیادی مواجه است.