مردم چگونه به یارانه سه برابری «نه» گفتند؟
خبرآنلاین: حذف یارانه نقدی بیشتر از آنکه تبعات اقتصادی داشته باشد،تبعات
سیاسی دارد؛ به همین دلیل حرکت سیاستمداران در مسیر هدفمندسازی یارانه ها،
بسیار سخت شده است.
یک روز قبل از برگزاری انتخابات دور دوازدهم
ریاست جمهوری، مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی اعلام کرد که اگر دولت بخواهد
کسری هدفمندی یارانهها را جبران کند باید ۱۴ میلیون نفر از یارانه بگیران
حذف کند. این گزارش در شرایطی منتشر شد که در جریان رقابت های انتخاباتی
برخی رقبای سیاسی حسن روحانی بارها مطرح کرده بودند که درآمد دولت از
هدفمندی یارانهها 80 هزارمیلیارد تومان است.عددی که اگرچه هیچ آماری
درباره اینکه این عدد چگونه بدست آمده ارایه نشد،اما به سرعت موضوع بحث
محافل کارشناسی شد.
به دنبال طرح این موضوع بیش از 200 اقتصاددان در
نامه های جداگانه ای نسبت به وعده هایی که بار مالی برای اقتصاد
داشت،هشدار دادند.به عنوان مثال در نامه ای که به امضای 175 اقتصاددان
رسید، تصریح شده بود:« «اجرای این وعدهها» همراه با «آثار تورمی شدید» است
که «افزایش ناگهانی نرخ ارز» و «کاهش شدید ارزش پول ملی» را بهدنبال
خواهد داشت. همچنین این وعدهها موجب بیثباتی اقتصادی شده و فرآیند رشد
اقتصادی و اشتغال پایدار کشور را مختل خواهد کرد.» در این نامه همچنین
تاکید شده بود که «تجارب جهانی نشان میدهد که اجرای اینگونه سیاستها
اگرچه ممکن است در ابتدا و مقطع زمانی بسیار کوتاه بهبودی در وضعیت فقرا و
طبقه آسیبپذیر ایجاد کند، اما پس از مدتی به سبب تحمیل آثار منفی اقتصادی،
فقرا و طبقه آسیبپذیر، قربانیان و بازندگان اصلی بوده و اقشار مرفه
جامعه، بهرهبرداران نهایی اجرای این سیاستها خواهند بود.»
یکی از
مدافعان افزایش یارانه نقدی در پایگاه رقیب حسن روحانی،حجت الله عبدالملکی
استاد اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع) بود.او بارها در مناظره هایی که در ماه
گذشته ترتیب داده شد،گفته بود:« قابلیت سه برابر شدن یارانه ها برای سه
دهک اول وجود دارد.» او می گفت:« در حال حاضر 40 هزار میلیارد تومان یارانه
پرداخت می شود که اگر بخواهیم به سه دهک اول سه برابر رقم فعلی یارانه
پرداخت کنیم رقم کل آن به 60 هزار میلیارد تومان می رسد. این در حالی است
که درآمد هدفمندی یارانه ها 80 هزار میلیارد تومان است و با این رقم می
توان تا 65 هزار میلیارد تومان پرداخت یارانه را افزایش داد.از سویی افزایش
سه برابری یارانه برای سه دهک اول جامعه می تواند جمعیت 24 میلیون نفری را
در کشور احیا کند، لذا افزایش یارانه سه دهک اول در کشور امکان پذیر است.»
عبدالملکی طرحی که به واسطه آن یارانه ها قابلیت سه برابر شدن دارد را
هرگز بازگو نکرد.شاید به این دلیل که رقیب طرح او را به نام خود ثبت
نکند،با این حال اقتصاددانان بی شماری نسبت به این اظهارنظرها هشدار دادند و
آن را برای اقتصاد ایران خطرناک توصیف کردند.