سیاست‌های اشتباه ارزی صادرات را فلج کرده است‌

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران معتقد است وضعیت نابسامان بازار ارز و سیاست‌های اشتباه بانک مرزی، صادرات را فلج کرده است.

فرهاد فزونی در گفت‌وگو با ایسنا،‌ اظهار کرد: برخی به دنبال دلایل اقتصادی برای تنش‌ها در بازار ارز هستند، در حالی که اصلا اینگونه نیست و این اتفاقات دلایل اقتصادی ندارد. این رفتارهای ناهماهنگ بانک مرکزی است که باعث این تنش‌ها می‌شود.

وی افزود: کسی نمی‌داند که بانک مرکزی چه کاری می‌خواهد انجام دهد. قیمت دلار بالا می‌رود بعد رئیس کل بانک مرکزی اعلام می‌کند که " قیمت ارز پایین می آید و به مردم توصیه می‌کند که دلار  نخرند" سپس قیمت ارز حدود پنج درصد از مقداری که افزایش پیدا کرده پایین می آید و رئیس بانک مرکزی می‌گوید که "قیمت ارز پایین آمد"؛ این اتفاق به طور مداوم رخ داده است.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: وضعیت بازار ارز اقتصاد را دچار تشنج کرده است. امروز گفته می‌شود که صادرات مان نسبت به گذشته پایین آمده است ولی باید پرسید که چرا صادرات ما باید با این وضعیت ارزی رشد داشته باشد؟ وقتی قیمت دلار بالا می‌رود قیمت یک کالا هم به تناسب آن بالا می‌رود.

اگر نمی‌توانند دلار را تک نرخی کنند؛ بگویند که "نمی‌توانیم"

فزونی تصریح کرد: یک صادرکننده می‌خواهد کالایی را بخرد و در خارج بفروشد و دلارش را به ایران برگرداند و آن را در داخل بفروشد اما رئیس بانک مرکزی می‌گوید که "قرار است قیمت دلار پایین آید"، در این شرایط برای صادرکننده صادرات صرفه اقتصادی نخواهد داشت؛ بنابراین صادرات ما فلج می‌شود.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران درباره وعده تک نرخی شدن ارز گفت: رئیس بانک مرکزی تا به حال چندین بار وعده تک نرخی شدن دلار را داده‌ است. هر سال این موضوع تکرار شده اما عملی نشده است. اگر نمی‌توانند دلار را تک نرخی کنند بگویند که نمی‌توانیم این کار را انجام دهیم. اصلا مشخص نیست که چرا بانک مرکزی این کار را انجام نمی‌دهد؟!

وی اضافه کرد: کشوری که ۱۵ میلیارد دلار تراز مثبت در دلار دارد باید بتواند دلار را تک نرخی کند.

بازار ارز با عمل کنترل می‌شود نه مصاحبه!

روزنامه وقایع اتفاقیه نوشت:  قیمت واقعی ارز از نرخ کنونی آن بالاتر است اما تاکنون دولت با دلارهای نفتی قیمت را پایین نگه داشته بود و پیش از آن در دوران دولت گذشته تجربه کرده بودیم که نرخ دلار ناگهانی با افزایش ۳برابری مواجه شد.
 
همیشه در جایگاه بخش خصوصی و اتاق بازرگانی این هشدار به دولت داده شده بود که به زور ارز را پایین نگه‌داشتن انتهایی جز جهش قیمت ندارد و باید برای کنترل این بازار استراتژی مشخص کرد. در زمان دکتر مصدق در یک بازه زمانی که نرخ ارز و دلار می‌خواست افزایش یابد، ایشان یک نفر را مامور و برای آن استراتژی خاصی مشخص کرده بود و همین شد که بازار ارز به درستی کنترل شد. در برنامه چهارم و پنجم توسعه این پیش‌بینی شده بود که هر سال معادل مابه‌التفاوت نرخ تورم داخلی و خارجی نرخ ارز تغییر کند اما در دولت‌های سازندگی، دولت اصلاحات این کار انجام نشد، به این قانون بی‌توجهی شد و با ارز به‌عنوان یک حربه سیاسی برخورد شده است.
 
احساس این است که اگر نرخ ارز افزایش یابد ارزش پول ملی کاهش می‌یابد که در این صورت مسئله حیثیتی می‌شود. اما در کشورهای صنعتی و پیشرفته جهان این موضوع چنین جایگاهی ندارد که اگر ارزش پول ملی به این وسیله کاهش یابد، اتفاق ناگواری افتاده است و بیشتر به مسائل توسعه اقتصادی نگاه می‌کنند و برای تحقق آن نیز همواره سعی می‌کنند ارزش پول ملی خود را پایین نگه دارند. به‌عنوان مثال اگر به ارزش و قیمت یوآن چین نگاهی بیندازید متوجه می‌شوید که همه دولت‌ها به این کشور فشار می‌آورند تا قیمت یوآن را افزایش دهد اما این کار را انجام نمی‌دهند تا صادرات‌شان رونق بگیرد.
 
البته آمریکایی‌ها هم این‌گونه رفتار می‌کنند و با همین هدف دلار را تا حدی پایین نگه می‌دارند. حتی دو بار در گذشته دو کشور تعمدی و رسمی اعلام کردند که می‌خواهند ارزش پول ملی خودشان را پایین نگه دارند که می‌توان به سوئد و فرانسه به‌عنوان دو کشور صنعتی اروپایی اشاره کرد که این اقدام را در دهه‌های گذشته انجام داده‌اند؛ البته مسئولان ایران نیز دلیل قانع‌کننده‌ای برای نگه‌داشتن نرخ ارز نداشتند و یک‌بار رییس سازمان برنامه‌وبودجه که به اتاق بازرگانی آمده بود، اعلام کرد که نباید پول ملی کاهش پیدا کند و تضعیف شود.
 
در چنین شرایطی این ابهام به وجود می‌آید که آیا دولت درحال‌حاضر ارز کافی در خزانه برای عرضه در بازار ندارد که نمی‌تواند بازار ارز را کنترل کند و جلوی افزایش نرخ ارز را بگیرد؟ یا اینکه این مسئله ارتباطی به ناتوانی دولت ندارد و به این مسئله پی برده است که نرخ ارز باید کنترل شود؟ اما باید گفت که حتی اگر فرض دوم درست باشد و دولت بخواهد نرخ ارز واقعی شود که در پی آن صادرات رشد کند و رشد اقتصادی نیز محقق شود، به این شکل نباید بازار ارز رها شود و قانع‌کننده نیست.
 
احتمال دیگر این است که دولت پولی ندارد و باید دید که کجاست. دلیل افزایش نرخ ارز بسیار مبهم است و نمی‌توان به نتیجه واحدی رسید؛ زیرا با وجود ادعای دولتمردان مبنی‌بر اینکه نمی‌گذاریم نرخ ارز افزایش یابد، شاهد رشد قیمت‌ها در بازار ارز هستیم. به نظر می‌رسد افزایش نرخ ارز دلایلی دارد که کسی نباید غیر ‌از مسئولان از آن خبر داشته باشند. افزایش نرخ ارز در صورتی باعث ایجاد تورم می‌شود که این‌گونه با آن برخورد شود که تاکنون شده است؛ زیرا در شرایط عادی اگر با یک استراتژی مشخص اجازه افزایش قیمت ارز را در بازه‌های زمانی مشخص و به اندازه معین بدهند، چنین اتفاقاتی نمی‌افتد و پیامدهای این‌چنینی را شاهد نخواهیم بود، زیرا ارز مانند دیگر کالاها معلول نرخ تورم است. البته در شرایط کنونی که شاهد افزایش غیر‌طبیعی نرخ ارز هستیم، این نوسان می‌تواند مانند داستان مرغ و تخم‌مرغ عمل کند. به گونه‌ای که تورم باعث افزایش نرخ ارز می‌شود و افزایش نرخ ارز نیز خاصیت تورم‌زایی پیدا می‌کند. در بازه سال گذشته نیز نرخ ارز به ۴۲۰۰تومان رسید اما آن را تا حدود ۳۷۰۰تومان کاهش دادند که ضرر و زیان بسیاری به فعالان اقتصادی وارد کردند. برخی فعالان اقتصادی معتقدند که ورود واسطه‌ها به قیمت‌گذاری ارز سبب افزایش این نرخ شده است و بانک مرکزی باید سکوت خود را بشکند، اما سکوت یا عدم سکوت بانک مرکزی یا مدیرانش نمی‌تواند نرخ ارز را تغییر دهد بلکه عملکرد آنهاست که می‌تواند تغییر ایجاد کند؛ زیرا این مسئله پراگماتیک است نه تئوری و وقتی بانک مرکزی می‌گوید که جلوی افزایش نرخ ارز را خواهیم گرفت، باید بتواند ارز در اختیار بازار قرار دهد اما اگر نمی‌تواند صحبت‌کردن نیز تاثیری بر بازار نخواهد گذاشت. سخن به میان آوردن از اینکه دلالان و واسطه‌ها عامل افزایش قیمت ارز و نوسان آن هستند برای سیستم اقتصادی کشور اصلا خوب نیست؛ زیرا طرح این مسئله به معنای این است که چهار نفر می‌توانند با بازار ارز یک کشور بازی کنند. حتی در دولت گذشته نیز که معاون اول رییس‌جمهور وقت این مسئله را طرح کرد، شخصا اعتراض و اعلام کردم که اگر کشورمان را کسانی مانند جمشید بسم‌الله می‌توانند مدیریت کنند، وای به حال مدیریت کشور.
 
اقتصاد به معنای عرضه و تقاضاست و بازار ارز نیز در قالب همین ساختار می‌تواند کنترل و تنظیم شود و اگر ادعا می‌شود که ارز در اختیار دولت است، باید آن را در بازار عرضه کند. اینکه گفته می‌شود تعداد فروشنده‌ها افزایش یافته، ارتباطی به نوسان و افزایش قیمت یک کالا ندارد و در بازار ارز نیز مسئله صدق می‌کند و در وضعیت کنونی اگر دولت ارزی در اختیار دارد که می‌تواند بازار را کنترل کند، باید این کار را انجام دهد و اگر ندارد، باید صادقانه آن را با مردم در میان بگذارد. اقتصاد یک علم است و بیماری آن نیز با راهکارهای علمی حل می‌شود نه با مصاحبه، صحبت‌کردن و رسانه!

بانک مرکزی، ارز را تک نرخی نکرده است

خبرگزاری فارس: مهدی پورقاضی رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی تهران امروز در سی و چهارمین جلسه هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران گفت: ظرف یکی دو هفته گذشته اتفاقات و اعتراضاتی در کشور به وقوع پیوست و ظاهرا این اعتراضات توسط عده ای که پولشان را در موسسات مالی و اعتباری گذاشته بودند و نمی‌توانستند پس بگیرند، شروع شد و بعد این اعتراضات به موارد دیگر کشیده شد.

وی افزود: همه تاکید می‌کنند که این اتفاقات و اعتراضات از خواسته‌های اقتصادی شروع شده و یک سری بنگاه‌ها به عنوان بانک و موسسه اعتباری تشکیل شده و بانک مرکزی می‌گویند، این ها همه مجوز دارند، ولی پول مردم را نمی‌دهند. در این شرایط چه باید کرد و چرا بانک مرکزی پاسخگو نیست و خودش را کنار می‌کشد و مسئولیت بر عهده نمی‌گیرد؟

پورقاضی با انتقاد از عدم اجرای وعده دولت برای تک‌نرخی کردن ارز، گفت: بانک مرکزی ده ها بار  قول داده است که ارز را تک نرخی کند، اما نه این کار انجام می‌شود و نه بانک مرکزی در این رابطه پاسخی می‌دهد، این در حالی است که دلیلی هم برای تک نرخی شدم ارز، اعلام نمی‌شود .

رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی تهران بیان داشت: ما با یک دستگاه حکومتی روبرو هستم که پاسخگو نیست. بانک مرکزی علیرغم اینکه بخشی از حاکمیت است، به نظر می‌رسد نمی‌توان روی حرف بانک مرکزی حساب کرد، پس طبیعی است که اعتراض باشد، دل همه فعالان اقتصاد نیز خون است و دلشان می‌خواهد فریاد بزنند.

وی با بیان اینکه کار وزارت صنعت، معدن و تجارت در توقف ثبت سفارش کالاها غیرقانونی است، گفت: سوال اینجا است که چه کسی باید هزینه این اتفاقات را بدهد. این در حالی است که وزارت صنعت رژیم تجاری کشور را به هم می‌ریزد و وزارت صنعت فضای سرمایه‌گذاری را ناامن کرده است. ای کار خلاف قانون است و باید جلوی آن گرفته شود.

پورقاضی اظهار داشت: این تشکیلات دولتی مقابل توسعه اقتصادی ایستاده است. همه می گویند مشکل از اقتصاد است، ولی کسی کار جدی انجام نمی‌دهد.

رئیس کمیسیون صنعت با بیان اینکه وزارت صنعت به عنوان یک بخش از حاکمیت، در حال به هم ریختن اقتصاد کشور است، اظهار داشت: اتاق بازرگانی در این رابطه باید واکنش نشان دهد.

ارز تک‌نرخی رانت را از بین می‌برد

خبرآنلاین:  یک کارشناس بانکی می گوید:« بهترین شرایط یکسان سازی نرخ ارز زمانی است که سیستم بازار، با سیستم مدیریتی ارز، به هم نزدیک شوند؛این دو عامل باعث ثبات و اطمینان در بازار می شود.»

سیدبهاالدین حسینی هاشمی با بیان اینکه بازار رسمی می تواند تقاضای کافی و لازم ارز را از شبکه خود تامین کند و دیگر ضرورتی نباشد تا مردم به بازار سیاه یا آزاد مراجعه کنند،اظهارداشت:« اما با توجه به کاهش قیمت نفت، تقاضای ارزی جامعه بیشتر از منابع ارزی ماست؛لذا دولت منتظر است که نتیجه مذاکرات سرمایه گذاران خارجی به مرحله عمل برسد و آنها منابعی را با خود بیاورند که سبب شود بر روی بازار ارز و عرضه آن تاثیر بگذارند.»

وی افزود:« پتانسیل کشور ما تحمل ارز بیشتر از 4هزار تومان را ندارد، یعنی درآمد مصرف کننده قدرت جذب کالایی با ارز بیش از 4 تومان را ندارد؛ با توجه به جمیع جهات، دلار بالای 4 هزار تومان در اقتصاد ما اثر تورمی دارد ،اما اگر نرخ ارز یکســان شود، بازار خود را تطبیق می دهد.»

این کارشناس بانکی با تاکید بر اینکه با تک نرخی شدن قیمت ارز، تولیداتی که به رانت وابسته اند، ضرر می کنند،عنوان کرد:« البته  بهتر است ضرر کنند؛زیرا مشکل تولید ما فقط نرخ ارز نیست،بلکه اتفاقا تولیداتی که به تبعیض وابسته اند.»

او ادامه داد:«تولیداتی که شکننده باشند در زمان ارز تک نرخی و  در بازار رقابتی می بازند،زیرا در یک بازار رقابتی، تولید باید با برنامه ریزی، تدبیر و مطالعه پیش برود تا تولید خود را بالا ببرد.»

ارز تک نرخی، تا پایان سال 96

خبرگزاری ایلنا: رییس بانک مرکزی از پیش بینی افزایش نرخ رشد اقتصادی 6 درصدی در سال جاری خبر داد و گفت: عده‌ای می خواهند تزلزل و نگرانی در نظام بانکی کشور ایجاد کنند که این نگرانی کاذب، درست نیست.

ولی الله سیف در جمع خبرنگاران در حاشیه نشست هیئت دولت درباره جمع‌آوری دست چک‌های سیار اظهار داشت: این اقدام گامی در جهت ارتقا وضعیت موجود است، یکی از اقداماتی که در دو سال گذشته انجام شده راه اندازی سامانه چکاوک است.

وی ادامه داد: این سامانه نظمی را برای چک‌های بانکی ایجاد کرد که هم دقت و هم صحت کار را افرایش داده است و اعتبار را به چک برگرداند. یکی از مراحل تکمیلی این سامانه به امکان شناسایی چک در مبدا برمی‌گردد که این اقدام باید به صورت الکترونیکی انجام شود.

رییس بانک مرکزی ادامه داد: از این رو قرار است یک سامانه به نام صیاد به سامانه چکاوک متصل شود و راه‌اندازی این سامانه در مراحل نهایی است. یک ویژگی این سامانه این است است که چک ها باید از  استاندارد برخوردار باشند و در حال اجرای تمام این مقدمات هستیم.  

سیف همچنین درباره نرخ رشد اقتصادی در سال گذشته و پیش بینی از این شاخص اقتصادی در سال جاری گفت:  همانطور که می دانید بر اساس گزارش بانک مرکزی در 9 ماه اول سال گذشته رشد اقتصادی 11.6 درصد اعلام شد و نرخ رشد اقتصادی در کل سال 95 بالای 10 درصد و دو رقمی بوده است.

وی افزود: یکی از عوامل افزایش رشد اقتصادی نفت است و در سال جاری برای نفت محدودیت هایی را خواهیم داشت اما خوشبختانه سایر بخش ها تحرکات مثبت از خود نشان داده‌اند از جمله بخش صنعت و بخش‌های غیر نفتی. پیش بینی می کنیم نرخ رشد اقتصادی در سال جاری بالای 6 درصد خواهد بود.

رییس بانک مرکزی همچنین درباره کاهش نرخ سود بانکی گفت: یکی از کارهای ریشه‌ای که می تواند به صورت پایدار در منطقی شدن نرخ سود تاثیر بگذارد، اصلاح نظام بانکی است. نرخ منطقی سود بانکی نرخ نزدیک به تورم است و الان تورم ما تک رقمی و نزدیک به 9.5 درصد است و نرخ سود هم باید در حول این رقم باشد.

وی ادامه داد: برای تحقق این هدف مهم ترین پروژه ای که باید انجام شود، بحث اصلاح نظام بانکی است که خوشبختانه این اقدامات  شروع شده و کارهای قابل توجهی در این زمینه انجام داده ایم. البته برخی ها هم به غلط می خواهند یک تزلزل و نگرانی را به بانک ها نسبت دهند . ما ضمن اینکه قبول داریم باید اصلاحات جدی در بانک‌ها انجام شود، می گوییم که این نگرانی های کاذبی را که عده ای برای مردم ایجاد کرده اند، درست نیست.  بانک مرکزی به ترتیب برنامه‌های خود را در جهت پایداری نظام بانکی به کار می‌گیرد، نتایج را هم اعلام می کنیم.

وی درباره ورود ارز به بازار بورس اظهار داشت: در اینجا دو مطلب مورد سوال قرار می گیرد یکی خرید و فروش فیزیکی ارز و یکی بحث مشتقات ارزی. مشتقات ارزی به طور قطع می تواند وارد بورس شود. این موضوع در شورای عالی بورس هم مصوب شده و در اولین فرصت می تواند این امکان راه اندازی شود.

سیف ادامه داد: خرید و فروش  ارز  می‌تواند در سامانه ای که شبیه به بورس است اما سامانه بین بانکی است، انجام شود. بازیگران این سامانه بانک ها هستند و خریداران و فروشندگان عمده آن بانک ها خواهند بود که بانک مرکزی هم در آن سامانه حضور خواهد داشت. بانک مرکزی در حال آماده سازی این سامانه است.

رییس بانک مرکزی درباره تک نرخی شدن ارز اظهار داشت: تک نرخی شدن ارز هم جزو برنامه های سال جاری است و به احتمال زیاد تا پایان سال ارز تک نرخی می شود.

وی درباره موسسه مالی کاسپین و مشکلاتی که برای سایر موسسه ها ایجاد شده‌، گفت: یکی از کارهای  بانک مرکزی به صورت جدی بر روی آن متمرکز شده  رسیدگی به مشکلات این موسسات و رفع  مشکل مالی موسسه‌ها است. هدف هم این است که خسارات مردم را به حداقل برسانیم.

وی افزود: واقعیت این است که یکسری از موسسات بدون مجوز شکل گرفته اند و در نتیجه باعث شده بی‌نظمی هایی ایجاد شود. خوشبختانه مراجع قضایی وارد موضوع شده اند و همکاری های بسیار خوبی داشتند.

سیف گفت: درباره تک تک این مشکلات، بانک مرکزی و دولت با همکاری مراجع قضایی وارد کار شده است. عمده ترین قسمتی که بانک مرکزی به آن ورود کرده ، شناسایی اموال است که این اموال مورد سوءاستفاده قرارنگیرد. قرار است بعد از اینکه اموال تثبیت شد شروع به  پرداخت ها کنیم. کما اینکه در ارتباط با موسسه مالی فرشتگان این روند طی شد. بعد از شناسایی اموال خسارات ها و مطالبات مردم پرداخت شد .

رییس بانک مرکزی ادامه داد: با این شیوه مردم می توانند این اطمینان را داشته باشند بانک مرکزی حداکثر تلاشی که می تواند انجام دهد را به کار گرفته است و هیچ موضوعی مبنی بر اینکه به دلیل حساسیت ها این رفع این مشکلات کنار گذاشته شده وجود ندارد و خوشبختانه با همکاری هایی که وجود دارد این روند در حال انجام است. به تدریج  پرداخت مطالبات از رقم پایین شروع و به تدریج تا سقف های بالا پرداخت خواهد شد.  متناسب با شناسایی اموال، سقف مطالبات مردم تعیین و پرداخت ها افزایش می باید.  

سیف تاکید کرد: توصیه جدی من به مردم این است که مراقبت کنند که پدیده های دیگر اینچنینی رخ ندهد.

سیاست ارز تک نرخی، رویای فعالان اقتصادی

خبرآنلاین:سیاست ارز تک نرخی به آرزوی صادرکننده ها و فعالان اقتصادی تبدیل شده،رویایی که دولت دوازدهم باید آن را عملی کند.چه آنکه مهمترین روش برای اطمینان بخشیدن به سرمایه گذاری مولد و سالم در اقتصاد، تک نرخی کردن ارز است.

 دوسال قبل وقتی ولی الله سیف رییس کل بانک مرکزی وعده داد تا قیمت ارز تک نرخی شود،هنوز توافق برجام شکل نگرفته بود،با این حال او بعدها گفت که بعد از شکل گیری ثبات در روابط خارجی طرح یکسان سازی نرخ ارز اجرایی خواهد شد،طرحی که حالا در آستانه تشکیل دولت دوازدهم بیش از همه فعالان بخش خصوصی آن را از دولت طلب می کنند و خواستار واقعی شدن قیمت ارز هستند.

اقتصاد ایران در چهار دهه گذشته، جز در دو مقطع سال 1372 و نیز دوره بین سالهای 1381 تا 1390 ،همواره نظام دو یا چندنرخی بودن ارز را تجربه کرده است. برای دولت یازدهم هم ارز چند نرخی، ارثی بود که از دولت احمدی نژاد باقی ماند.حالا ده سالی می شود که ارز چند نرخی گریبان این اقتصاد را گرفته؛زمانی نوسان قیمت ارز آنقدر زیاد بود که دقیقه به دقیقه تغییر می کرد و دلارفروشان کنار خیابان برای اعلام قیمت دلار به رهگذران باید قیمت را در لحظه چک می کردند.

هم اکنون ماههاست که قیمت ارز در بازار در کانال 3700 تا 3800 باقی مانده است. دلار دولتی هم قیمتی در حدود 3300 تومان دارد.زمزمه کسری بودجه ناشی از تعهدات دولت به بخش هایی که بدهکار است و البته دو طرح یارانه نقدی و طرح سلامت بودجه دولت را بیش از گذشته فربه کرده است. از همین رو،بعید به نظر می رسد که اگر ارز رسمی یکسان شود،قیمت ها تمایل به پایین آمدن داشته باشند.هرچند که صادرکننده ها بیشتر تمایل دارند که ارزی که تک نرخی می شود،بالاتر از ارقام کنونی بازار باشد،اما برخی اقتصاددانان هم هشدار می دهند که اگر ارز تک نرخی شود،تورم به اقتصاد هدیه خواهد داد.