بازار بزرگ ایران؛ تولید ملی برآمده از اندیشه‌ای فراگیر برپایه اقتصاد، فرهنگ، جامعه

اینجا راهی نو گشوده است

ایرانیان در دهه‌های گذشته، همواره تماشاگر فرآیندی اندوه‌بار بوده‌اند؛ سرمایه‌های فراوان ملی در دهه‌های گذشته در سایه کم‌توجهی به اهمیت پاس‌داشت و نگاه‌داشت درآمدهای تولیدی و صنعتی ایرانیان صنعت‌گر و تولیدکننده، راهی بی‌بازگشت به سوی فرای مرزهای ملی در پیش گرفته، به دست آنانی رسیده است که کم‌ترین نسبتی با ایران و ایرانی نداشته‌اند. پدیده خروج ارز از محدوده سرزمینی ایران و رسیدن به دیگر سرزمین‌های دور و نزدیک، سرمایه‌هایی بزرگ از کف ایرانیان به در برده است. آنگونه که آمارها سخن می‌گویند، سالانه حدود 11 میلیارد دلار ارز از ایران بیرون رفته، در برابر، تنها 7 میلیارد دلار ارز وارد کشور می‌شود؛ یک واقعیت تلخ و ناگوار! بخشی از این فرآیند به کم‌کاری‌ها و بی‌توجهی‌هایی بازمی‌گردد که برنامه‌ریزان نسبت به اهمیت تمرکز و تجمیع سرمایه‌های ملی در محدوده سرزمینی ایران داشته‌اند.

برون‌رفت از یک وضعیت اندوه‌بار

بازار بزرگ ایران، در جایگاه بزرگ‌ترین مرکز خرید اقتصادی در خاورمیانه، که در گوشه شمال غربی تهران آرام گرفته است، فرصتی چشم‌گیر برای تجمیع سرمایه‌های ایرانی و بهره‌گیری از فرصت‌های جهانی و فناوری‌های روزآمد فراهم می‌آورد. این سرمایه‌گذاری کلان، خود زمینه پیدایش ارزشی افزوده را فراهم می‌آورد که نه تنها بر گستره اقتصادی کشور اثر می‌گذارد، که، دیگر عرصه‌های جامعه به ویژه اجتماع و فرهنگ را نیز متاثر می‌سازد. گسترش و تقویت تولید ملی، مهم‌ترین دستاوردی است که تجمیع و تمرکز سرمایه‌های پراکنده و گوناگون در محدوده‌های مرزی این سرزمین دیرینه پدیدار می‌کند. همین رونق در تولید ملی، با کارآفرینی و فراهم‌آوری فرصت‌های تازه شغلی، نیز با ایجاد جاذبه‌های بزرگ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، روند خروج سرمایه را به گونه‌ای گسترده‌تر کاهش خواهد داد.

گستره‌های اقتصاد، جامعه و فرهنگ در هم‌افزایی با یکدیگر، قوای محرکه زیست پررونق مردمان کشور را به جنبشی فزاینده‌تر وامی‌دارد و وضعیتی بهتر در زمینه زندگی و رفاهِ برآمده از اقتصاد درون‌زای ملی فراهم می‌آورد. بهره‌گیری هم‌زمان از ویژگی‌ها و مولفه‌های روزآمد جهانی و فضاهای فرهنگی و تفریحی متناسب با فرهنگ و هنر ایرانی- اسلامی در سالی که حمایت از کالای ایرانی نام گرفته است، بذری از امید در دل مردمانی می‌کارد که در یک فضای سالم رقابتی، گزینه‌هایی بسیار در زمینه بهره‌مندی از کالاهای برتر جهانی و تولیدات باکیفیت ایرانی فراروی خویش می‌بینند. برپایی فضای رقابتی و حضور هم‌زمان محصولات برتر خارجی و کالاهای باکیفیت ایرانی، آشنایی تولیدکنندگان ایرانی با استانداردهای روز جهان و پوشاندن و زدودن کاستی‌هایشان و رونق کسب‌وکار تولیدکنندگان و فروشندگان ایرانی، بخشی مهم از رویکرد اقتصادی بازار بزرگ ایران را دربرمی‌گیرد.

اقتصادی پررونق با طعم جامعه و فرهنگ

کالاهای ارایه‌شده جهانی و ایرانی در مجموعه اقتصادی بازار بزرگ ایران، برپایه ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی جامعه ایران به این بزرگ‌بازار راه می‌یابند تا خریداران از خرید کالایی بهره‌مند شوند که با بسترهای فرهنگی و اجتماعی ایران دور و غریب نیستند. این رویکرد پاس‌داری فرهنگی و اجتماعی در این نگرش اقتصادی از آن‌رو در پیش گرفته شده است تا بسترهای فرهنگی و اجتماعی جامعه به ویژه در زمینه‌های سبک زندگی ایرانی- اسلامی مخدوش نشود. اگر کارکردها و رویکردهای اقتصادی بازار بزرگ ایران را به کناری نهیم، با دنیایی دیگر نیز در یک بزرگ‌بازار مدرن روبه‌رو خواهیم بود؛ همه چیز یک بزرگ‌بازار مدرن که در اقتصاد خلاصه نمی‌شود! بازآفرینی باغ‌های ایرانی، فضاهای تفریحی و سرگرمی، رویکرد جاذبه‌های گردشگری، طراحی اقتصادی، در کنار بهره‌گیری هم‌زمان از ویژگی‌ها و مولفه‌های روزآمد جهانی و فضاهای فرهنگی و تفریحی متناسب با فرهنگ و هنر ایرانی- اسلامی، محیطی دل‌انگیز و روح‌بخش فراروی خانواده‌های ایرانی می‌گذارد تا در فضایی دگرگونه از ساختار شلوغ و پرهیاهوی شهری، مجموعه‌ای برای آسودن و آرمیدن، هم‌زمان با خرید و تفریح بیابند. فضاهای همگانی همچون دریاچه، گالری خودرو، پیست یخ، جاده تن‌درستی و کلینیک سلامتی؛ فضاهای تفریحی مانند شهربازی، پردیس سینمایی و فضاهای فرهنگی همچون نمارخانه‌ها، مسجد، باغ ماهان، باغ دیدار و باغ کتاب، جاذبه‌هایی به شمار می‌آیند که طراحان بازار بزرگ ایران، با در نظر آوردن محوریت خانواده در جامعه ایرانی- اسلامی آفریده‌اند.

بازار بزرگ ایران؛ چشم‌اندازی امیدبخش در تعامل دوسویه با اقتصاد جهانی

ایستاده بر ستیغ کوشندگی

 

خاطره‌های دور، زیبا و غرورآفرین

دست‌یابی به بازارهای جهانی و برخورداری از بهره‌های فراوان این خوان گسترده، برای ایرانیانی که «بزرگ» می‌اندیشند و به نیروی تاریخی «بازار» باور دارند، هرچند در نخستین نگاه، دشوار می‌نماید اما برای ایرانیانی که در دوره‌های دور و نزدیک از تاریخ دیرینه این سرزمین، بر پاره‌ای بزرگ از سیاست، اقتصاد و فرهنگ و هنر جهان قدیم حکم می‌راندند، پدیده‌ای غریب و دور نمی‌نماید. مردمان این سرزمین در دوره‌های باستانی با بهره‌گیری از شبکه‌های گسترده و فراگیر راه‌ها و جاده‌های پیشرفته که در جهان شرق باستان به ویژه در فلات ایران کشیده بودند، در کنار دیگر کشورها و ملت‌های بزرگ آن روزگار سهمی بزرگ از اقتصاد و تجارت قدیم را در دست داشتند. کارون‌های بزرگ تجاری ایرانیان بازرگان، در دوره‌هایی از تاریخ همچون روزگار هخامنشی و اشکانی چنان رونقی به دنیای تجارت جهان باستان می‌دادند که به گستره‌های سیاست، اجتماع و فرهنگ و هنر امکان می‌داد همواره مرزهای خویش را از گستره این سرزمین فراتر برده، ایرانیان را در دسته نام‌آوران و تاثیرگذاران جهان باستان جای دهند. ایران در آن روزگاران، دروازه‌ای گشوده بر بازارهای جهانی داشت و برپایه اقتدار و توان داخلی که از پویایی و رونق تجارت و اقتصاد برمی‌آمد، بر بخشی بزرگ از پهنه این کرده مسکون حکم می‌راند. این ویژگی را هزاره‌ها بعد، از پسِ جنگ‌ها و آشوب‌های پیاپی که بر تن استوار این سرزمین و مردمان‌اش زخم می‌رساند، در دیگر دوره‌ها همچون روزگار صفوی نیز نمایان می‌شد. تجارت ابریشم ایران در آن روزگار، هم‌ترازی در جهان نداشت؛ اصفهان روزگار صفوی، بی‌درنگ و ایستایی، میزبان هزاران کاروان تجارتی و بازرگانی ابریشم بود که از جاده‌های امن و مجهز ایران به دیگر نقطه‌های جهان راه می‌سپردند و حکم‌رانان صفوی برپایه همین اقتصاد توانمند ملی، ایرانی مترقی پدید آورده بودند.

روزگار کنونی؛ بازتابش امید و سرزندگی بر اقتصاد درون‌زای ملی

بازار بزرگ ایران، در گوشه شمال غربی پایتخت، از آغاز تاکنون که در آستانه بهره‌برداری جای گرفته است، برآن بوده با بهره‌مندی از توان ایرانیان کوشا و هنرمند، همچنین الگوگیری از آموزه‌های نوین جهانی به ویژه در زمینه پیدایش بزرگ‌بازارها، پرده‌ها را به کناری زده، گوشه‌هایی از آن خاطره‌های دور و نزدیک را فراروی دیدگان ایرانیان امروز بنمایاند. جاذبه‌های اقتصادی بازار بزرگ ایران که در منظومه‌ای چشم‌نواز، بخشی بزرگ از نیازهای روزمره شهروندان را پاسخ می‌گوید، بازگشت امید و رونق به اقتصاد درون‌زا و تولید ملی را در نظر دارد. اقتصاد درون‌زای ملی بیش از هر چیز به «امید» و «کوشایی» و «سرزندگی»، همچنین به گستره‌ای برای خودنمایی این چشم‌اندازها نیازمند است. رونقی که «بازار بزرگ ایران» از جنبه اقتصادی، در کنار همه دیگر ویژگی‌های فرهنگی، هنری، اجتماعی و معماری پدید می‌آورد، این رویکرد میهن‌دوستانه را در خود دارد. پیدایش این دستاوردهای بزرگ اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و گردشگری در گوشه‌ای از این پایتخت بزرگ و در کنار همه این‌ها، فعال‌سازی بخشی از ظرفیت صنعت گردشگری پایتخت که از نگاه‌ها دور مانده است، نه تنها نگاه گردشگران ایرانی را به خود می‌کشاند، که همچون دستاوردی بزرگ، جهانگردان را به تماشای این «شهر فرنگ» زیبای ایرانی برمی‌انگیزد.

کوشش‌هایی در تراز جهانی

تنها 30 درصد از فضای بازار بزرگ ایران به مرکزهای خرید و کاربری تجاری و بازرگانی اختصاص یافته است. مجموعه‌های فرهنگی، تفریحی، هنری و همگانی، بخشی بزرگ از این پیکره را دربرگرفته‌اند. مرکز تفریحات و سرگرمی‌های خانوادگی، گالری خودرو به عنوان فضایی برای نمایش خودروهای برتر جهانی، آب‌نمایش و نورپردازی دریاچه، هتل، مجموعه پردیس سینمایی با 14 سالن و 2 هزار صندلی و فناوری‌های نوین شنیداری و دیداری در تراز استانداردهای جهانی، تالار پذیرایی با گنجایش بیش از 700 نفر، مرکز نمایشگاه‌ها، آمفی‌تئاتر، پیست یخ به عنوان جاذبه‌ای چشم‌نواز با جایگاه تماشاگران، بازار سنتی، چهارسوق، تالار آینه، تالار الماس، باغ کتاب، باغ ایرانی، باغ دیدار، هتل و مسجد باشکوه جامع، رنگین‌کمانی از هنر و فرهنگ ایرانی- اسلامی در کنار رویکرد اقتصادی و تجاری این بزرگ‌بازار ایرانی پدیدار ساخته‌اند تا نه تنها ویژگی تاریخی مردمان این سرزمین در نگرش به اقتصاد «انسان‌محور» را بازتابانند، که، نشان دهند دستاورد کوشش‌هایشان در تراز جهانی است و این توانمندی را دارد جریان «یک‌سویه» کنش ایرانیان با بازارهای جهانی را به تعاملی «دوسویه» بدل ساخته، نگاه جهانیان را به این گوشه از جهان شرق بکشانند. عرضه توان ایرانی برپایه نگرشی جهانی، دستاوردی است که بازار بزرگ ایران در واپسین ساله‌های سده چهاردهم خورشیدی به جامعه ایران و جهان عرضه می‌دارد.