7 چالش اقتصادی پیش روی روحانی در انتخابات

خبرگزاری مهر: بلومبرگ در گزارشی ۷ دلیل اقتصادی را بعنوان پاشنه آشیل دولت یازدهم مطرح و عنوان کرد که این ۷ دلیل می تواند موجب شود مردم ایران برای بار دوم به دولت حسن روحانی رای ندهند و او بازنده انتخابات پیش رو باشد.

۱- افزایش هزینه‌ها

ایرانی ها تحت فشار شدید قرار گرفتند. هزینه های زندگی هنوز در ایران در حال افزایش است هرچند تحت مدیریت روحانی تورم کاهش یافته است اما رشد قیمت ها ادامه یافته و کاهش تورم در زندگی مردم محسوس نیست.  روحانی در رقابت های انتخاباتی از عملکرد خود به ویژه موفقیت دولت وی در کاهش تورم از بالای ۳۰ درصد در اواخر دوره احمدی نژاد به حدود ۹ درصد در حال حاضر دفاع کرد. اما این هنوز به معنای این است که هزینه زندگی هنوز در حال افزایش است و در حالیکه دستمزدهای واقعی برای اکثر ایرانیان افزایش یافته، این افزایش به قدری نبوده که جبران کننده افزایش هزینه ها باشد.

۲- فشار بی غذایی؛ کمتر خوردن                           

نمودار زیر نشان دهنده متوسط غذای مصرفی توسط یک خانواده شهری ۴ نفره طبق اعلام بانک مرکزی ایران است.

کم شدن منابع مالی مصرف کننده به معنای آن است که یک خانواده متوسط ایرانی امروز کمتر از سال ۲۰۰۵، گوشت، لبنیات و سایر مواد مغذی پایه می‌خورند. این برای دولت روحانی یک مشکل جدی است چرا که حسن روحانی حمایت مردم از توافق هسته ای را با شعار برداشتن تحریم ها و ارتقای استاندارد های زندگی به دست آورد.

 

۳- افت قیمت نفت؛ نفت دیگر طلا نیست

صادرات نفت ایران از لحاظ حجم و نه ارزش مادی، به سطح قبل از تحریم ها رسیده است.

توافق هسته ای که در اوایل سال گذشته فعال شد و به ایران اجازه داد صادرات نفت خود را ۲ برابر کند و حجم صادرات خود را به سطح قبل از تحریم ها باز گرداند.اما متاسفانه قیمت های جهانی نفت سقوط کرد. این در حالی است که احمدی نژاد توانست ۹۲ میلیارد دلار درآمد نفتی به دست بیاورد تا بتواند آنرا صرف خزانه دولتی و تامین مالی یارانه ها کند.

در آمد حال حاضر دولت یازدهم نسبت به دوره قبل از تحریم ها که کمترین میزان تولید نفتی هم صورت می‌گرفت، کمتر شده است و این پول کمتری را جهت بازتوزیع و سرمایه گذاری توسط روحانی باقی می‌گذارد.در شکل زیر نمودار سفید ارزش فروش نفت ایران( و نمودار آبی حجم فروش(میلیون بشکه در روز) را نشان می دهد.

 

۴- بیکاری

اقتصاد در حال بهبودی است با این حال نرخ بیکاری در حال افزایش است.

۵-رشد اقتصادی

روحانی رشد اقتصادی را در حدود ۴ درصد تثبیت کرد که فاصله بلندی با انقباض اقتصادی ۶.۶ درصدی که در سال قبل از تحویل گرفتن دولت به دست آمده بود ایجاد کرد. هنوز این رشد اقتصادی به ایجاد مشاغل بیشتر منجر نشده و در واقع در سالهای اخیر بیکاری هم افزایش یافته که بخش بزرگی از این به این علت است که صنایع کلیدی غیر نفتی همگام با این نرخ رشد نکردند. در شکل زیر، نمودار سفید بیکاری و نمودار آبی تولید ناخالص داخلی را نشان می دهد.

 

۶- افت غیر نفتی‌ها

اقتصاد غیر نفتی ایران در دو سال اخیر راکد شده است و این موجب عدم ایجاد فرصت های شغلی جدید شده است. اقتصاد غیر نفتی ایران بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۳ به طور متوسط ۵.۱ درصد رشد داشته است.

اقتصاد غیر نفتی ایران که موتور اصلی تولید شغل در مقیاس کلان است، در سال ۲۰۱۵ کوچکتر شد و در سال گذشته هم رشد کمی داشت. بخشی ازاین اتفاق می‌تواند به این مربوط باشد که هرچند نرخ تورم کاهش یافته و تک رقمی شده اما رقابت بین بانک ها برای جذب سرمایه برای حساب های بانکی نرخ بهره واقعی را بالا نگه داشته است. در ماه فوریه صندوق بین المللی پول به ایران توصیه کرد برای تجدید سرمایه و نجات و بازسازی وام دهندگان اقدامات ضروری و فوری انجام شود.

 

 

۷- دلار پادشاهی می‌کند

هر چند بازار ارز تثبیت شده است اما ریال هنوز در مقابل دلار ضعیف است.

هرچقدر که ایرانیان از شیطان بزرگ آمریکا متنفر باشند،اما واحد پولی این کشور را دوست دارند. برای ایرانی ها نرخ تبادل ریال با دلار همیشه به عنوان شاخصی مهم از وضع اقتصاد و وضع کلی کشور است. در دولت احمدی نژاد ارزش ریال خرد شد و از کمتر از هزارتومان به حدود ۴هزارتومان رسید که قدرت خرید را به طرز ویران کننده ای کاهش داد.

هرچند روحانی توانست نرخ های رسمی و خیابانی دلار را با هم هماهنگ تر کند و نرخ رسمی را تثبیت کند اما هرگز نتوانست ارزش از دست رفته ریال را به آن بازگرداند.در شکل زیر، نمودار سفید، نرخ ارز در بازار آزاد و نمودار آبی، نرخ رسمی ارز را نشان می دهد.

 

نخستین محموله نفت پارس جنوبی صادر شد

خبرگزاری تسنیم: «حمید بورد» مدیر عامل شرکت نفت فلات قاره ایران در حاشیه بیست و دومین نمایشگاه صنعت نفت و گاز، در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران در جمع خبرنگاران اظهار داشت: در حال حاضر روزانه 25 هزار بشکه از لایه نفتی تولید می‌شود و برای فاز 2 این طرح در حال مذاکره هستیم.

‌وی افزود: هم‌اکنون پالایشگاه شناور در این منطقه مستقر بوده و تولید نفت از این لایه نفتی نیز از 29 اسفند 95 آغاز شده و اخیراً نخستین محموله نفت پارس جنوبی صادر شد.

بورد با بیان اینکه "فرصت رشد تولید حدود 200 هزار بشکه نفت در میدان‌های موجود وجود دارد"، گفت: برنامه کوتاه‌مدتی را برای افزایش تولید 40 هزار بشکه‌ای نفت از میدان‌های نفتی خلیج فارس تدوین کرده‌ایم، اما تا پایان خردادماه می‌توانیم 20 هزار بشکه تولید نفت را افزایش دهیم.

وی ادامه داد: بیشتر مخزن میدان نفتی فروزان در عربستان قرار دارد، اما در تولید نفت از این کشور جلوتر بوده و بیشتر از حق سهم خود برداشت کرده‌ایم.

مدیر عامل شرکت نفت فلات قاره ایران تصریح کرد: ایران تولید نفت از این میدان را زودتر از عربستان آغاز کرده است.

وی با ابراز اینکه تولید نفت از میدان نفتی فروزان تا پایان خردادماه 20 هزار بشکه در روز افزایش می‌یابد، گفت: با وجود اینکه بیشتر مخزن میدان نفتی فروزان در عربستان قرار دارد، اما در تولید نفت از این کشور جلوتر بوده و بیشتر از حق سهم خود برداشت کرده‌ایم.

وی تصریح کرد: با کشورهای عربستان، قطر، امارات و عمان دارای میادین مشترک هستیم و برنامه‌هایی برای تولید از میادین مشترک دریایی داریم اما کار در دریا بسیار دشوارتر از خشکی است، و هزینه تولید در دریا به‌طور تقریب چهار برابر خشکی است.

وی افزود: مخازن متعددی در دریا داریم و هم‌اکنون در حال مدیریت 60 مخزن هستیم. همچنین مخازن متعددی در دریا داریم که هنوز دست‌نخورده مانده است.

مدیر عامل شرکت نفت فلات قاره با اعلام اینکه "حدود 70 حلقه چاه توسعه‌ای در خلیج فارس در اختیار داریم"، گفت: در سال‌های اخیر حدود پنج میلیارد دلار پروژه‌های در دست اقدام داشتیم که سه میلیارد دلار آن انجام شده است.

وی افزود: اکنون با بیش از 100 شرکت داخلی و خارجی همکاری داریم و از هر شرکتی که کار علمی کند و بتواند چاه‌ها را احیا کند، استقبال می‌کنیم.

بورد با اظهار اینکه شرکت فلات قاره برنامه‌ای برای نگهداشت تولید، افزایش تولید و بازسازی و نوسازی بخش‌های فرسوده دارد، گفت: درباره میدان آرش اختلافات مرزی وجود دارد، بنابراین زمانی که این مسئله تعیین تکلیف شود، فعالیت در این میدان را آغاز خواهیم کرد.

بورد درباره نوسازی تأسیسات فراساحلی، گفت: نوسازی این تأسیسات به‌ارزش 3.2 میلیارد دلار برنامه‌ریزی شده است.

این مقام مسئول در خصوص میدان گازی سلمان اذعان داشت: ظرفیت تولید این میدان روزانه 200 میلیون فوت‌مکعب است که به خط سراسری عسلویه تزریق می‌شود.

وی ادامه داد: آماده صادرات گاز به امارات هستیم و در صورت اجرایی شدن قرارداد کرسنت، امکان صادرات وجود دارد و آماده اجرای قرارداد کرسنت هستیم.

بورد تصریح کرد: میزان تولید نفت ایران از میدان سلمان نیز روزانه 41 هزار بشکه است در صورتی که طرف اماراتی حدود 10 تا 15 هزار بشکه تولید می‌کند.

وی افزود: یک بسته سرمایه گذاری شامل 9 طرح به‌ارزش 1.8 میلیارد دلار در فلات قاره تعریف شده است، که در روزهای آینده به سرمایه گذاران معرفی می‌شود.

مدیرعامل شرکت نفت فلات قاره خاطرنشان کرد: از طریق اجرایی شدن این بسته سرمایه گذاری، روزانه 107 هزار بشکه نفت و 300 میلیون فوت‌مکعب گاز به تولید گاز میدان‌های دریایی خلیج فارس افزوده می‌شود.

صادرات 5 میلیون تنی نفت ایران به روسیه

خبرگزاری تسنیم: حجم خرید نفت از ایران بر اساس توافق سواپ نفت در برابر کالا ممکن است به 100 هزار بشکه در روز و حدود 5 میلیون تن در سال برسد.

وزیر انرژی روسیه اعلام کرد، حجم اولیه خرید نفت روسیه از ایران بر اساس طرح نفت در برابر کالا ۵ میلیون تن در سال است.

 الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه اعلام کرد، حجم اولیه خرید نفت روسیه از ایران بر اساس طرح نفت در برابر کالا 5 میلیون تن است.

نواک گفت، حجم خرید نفت از ایران بر اساس توافق سواپ نفت در برابر کالا ممکن است به 100 هزار بشکه در روز و حدود 5 میلیون تن در سال برسد.

وی افزود، هماهنگی در مورد شرایط این موافقتنامه ادامه دارد.

وزیر انرژی روسیه در حاشیه کنفرانس انرژی سراویک گفت: «حدود 100 هزار بشکه در روز (از ایران وارد خواهد شد) در حالی که این رقم سالانه حدود 5 میلیون تن خواهد بود.»

«در حال حاضر ما داریم در این مسیر کار می کنیم. ما امیدواریم که این (هماهنگی شرایط) در آینده نزدیک به اتمام برسد.»

بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران در ماه گذشته میلادی گفته بود که کشورش یک موافقتنامه فروش روزانه 100 هزار بشکه نفت به روسیه امضا خواهد کرد.

جذابیت این مکانیزم برای ایران در دوران تحریم های غرب بسیار بالا بود، زیر در آن دوران ایران نمی توانست آزادانه نفت خود را در بازارهای بین المللی به فروش برساند.

نواک پیشتر گفته بود، ایران و روسیه می توانند به رغم لغو تحریم ها باز هم توافق «نفت در برابر کالا» را اجرایی کنند.