سیاست‌های اشتباه ارزی صادرات را فلج کرده است‌

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران معتقد است وضعیت نابسامان بازار ارز و سیاست‌های اشتباه بانک مرزی، صادرات را فلج کرده است.

فرهاد فزونی در گفت‌وگو با ایسنا،‌ اظهار کرد: برخی به دنبال دلایل اقتصادی برای تنش‌ها در بازار ارز هستند، در حالی که اصلا اینگونه نیست و این اتفاقات دلایل اقتصادی ندارد. این رفتارهای ناهماهنگ بانک مرکزی است که باعث این تنش‌ها می‌شود.

وی افزود: کسی نمی‌داند که بانک مرکزی چه کاری می‌خواهد انجام دهد. قیمت دلار بالا می‌رود بعد رئیس کل بانک مرکزی اعلام می‌کند که " قیمت ارز پایین می آید و به مردم توصیه می‌کند که دلار  نخرند" سپس قیمت ارز حدود پنج درصد از مقداری که افزایش پیدا کرده پایین می آید و رئیس بانک مرکزی می‌گوید که "قیمت ارز پایین آمد"؛ این اتفاق به طور مداوم رخ داده است.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: وضعیت بازار ارز اقتصاد را دچار تشنج کرده است. امروز گفته می‌شود که صادرات مان نسبت به گذشته پایین آمده است ولی باید پرسید که چرا صادرات ما باید با این وضعیت ارزی رشد داشته باشد؟ وقتی قیمت دلار بالا می‌رود قیمت یک کالا هم به تناسب آن بالا می‌رود.

اگر نمی‌توانند دلار را تک نرخی کنند؛ بگویند که "نمی‌توانیم"

فزونی تصریح کرد: یک صادرکننده می‌خواهد کالایی را بخرد و در خارج بفروشد و دلارش را به ایران برگرداند و آن را در داخل بفروشد اما رئیس بانک مرکزی می‌گوید که "قرار است قیمت دلار پایین آید"، در این شرایط برای صادرکننده صادرات صرفه اقتصادی نخواهد داشت؛ بنابراین صادرات ما فلج می‌شود.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران درباره وعده تک نرخی شدن ارز گفت: رئیس بانک مرکزی تا به حال چندین بار وعده تک نرخی شدن دلار را داده‌ است. هر سال این موضوع تکرار شده اما عملی نشده است. اگر نمی‌توانند دلار را تک نرخی کنند بگویند که نمی‌توانیم این کار را انجام دهیم. اصلا مشخص نیست که چرا بانک مرکزی این کار را انجام نمی‌دهد؟!

وی اضافه کرد: کشوری که ۱۵ میلیارد دلار تراز مثبت در دلار دارد باید بتواند دلار را تک نرخی کند.

کاهش 30 هزار میلیارد تومانی هزینه واردات

ایران نوشت: 30 هزار میلیارد تومان کاهش هزینه واردات کشور در سال 95 یعنی سال اول اجرای برجام! این رقمی‌است که که بر اساس کاهش 237 دلاری هزینه واردات هر تن کالا به دست آمده است. 30 هزار میلیارد تومانی که به قول رئیس جمهوری از جیب ملت کاهش یافته است و رقمی است که بیش از بودجه عمرانی سال‌های تحریم است!

 

سال 91 با اوج‌گیری تحریم‌ها درهای بسیاری از اقتصادهای برتر دنیا به روی ایران بسته شد. به طوری که کشورهای توسعه یافته جهان حتی حاضر نبودند محصولاتشان را به ما بفروشند. چراکه بانک‌های ایران تحریم شدند و امکان نقل و انتقالات پولی وجود نداشت و از طرف دیگر کشورها از هرگونه معامله و برقراری روابط تجاری با ایران پرهیز می‌کردند. این درحالی بود که کشورمان به برخی از این اقلام نظیر دارو، مواد اولیه صنایع غذایی و قطعات مورد استفاده در تولید نیاز مبرم داشت. بسیاری از این کالاها اگر وارد ایران نمی‌شد نه تنها چرخ‌های اقتصاد را کاملاً از کار می‌انداخت، بلکه حتی حیات کشور نیز به خطر می‌افتاد. لذا مسئولان شروع به بی‌اثر کردن تحریم‌ها یا همان «دور زدن تحریم ها» کردند.

 

به این ترتیب که یک کالا چندین دست و در چندین کشور می‌چرخید تا به ایران برسد. پول آن نیز پس از تجربه چندین عملیات ارزی در بانک‌های مختلف جهان به دست فروشنده می‌رسید. در این میان دلالانی نیز بودند که از آب گل آلود ماهی می‌گرفتند! مانند دلالانی که پول دکل‌های نفتی ایران را به بهانه بی‌اثر کردن تحریم‌ها خوردند اما هیچ وقت آن دکل‌های خریده شده به ایران نیامد.

 

مشکلات واردات و صادرات کشور در آن سال‌ها هزینه‌های سنگینی را بر دوش اقتصاد گذاشت. اما برجام قفل واردات و صادرات را باز کرد. شاید این تنها دستاورد یک شبه برجام بود که در همان ماه اول خودنمایی کرد. کاهش هزینه واردات هر تن کالا به میزان 237 دلار. این رقم را مرکز آمار کشور اعلام کرد که دستاورد برجام بود. اما دقیقاً چرا بعد از برجام قیمت هر تن کالای وارداتی به کشور ۲۳۷ دلار کمتر شد؟ این سؤالی است که از کارشناسان و صاحبنظران اقتصادی پرسیدم. آنها هم عقیده‌اند که کاهش قیمت هر تن کالای وارداتی بعد از برجام نتیجه کاهش هزینه عملیات ارزی و دلالی بود.

 

صرفه‌جویی 30 هزار میلیارد تومانی

 

بر اساس گزارش‌های  گمرک در سال گذشته یعنی نخستین سال پسابرجامی وزن کالاهای وارداتی ایران در مجموع به ۳۳میلیون و ۳۹۹هزارتن رسید. بنابراین با یک حساب سرانگشتی می‌توان دریافت که نزدیک به 8 میلیارد دلار هزینه واردات کالا در سال 95 کمتر از دوران تحریم بود. این رقم تقریباً 30 هزار میلیارد تومان می‌شود.

 

میثم موسایی، استاد دانشگاه و صاحبنظر اقتصادی، با بیان اینکه 30هزار میلیارد تومان رقم قابل توجهی است، به «ایران» گفت: بودجه عمرانی سال 94 یعنی آخرین سال تحریم بالغ‌بر 25هزار میلیارد تومان بود. بنابراین هزینه تحریم‌ها برای واردات کالا در سال‌های تحریم بیش از بودجه عمرانی کشور بود که با اجرای برجام حذف شد.

 

ترکیب کالاهای وارداتی سال 95 تقریباً مشابه سال‌های قبل بوده است. بر اساس گزارش مرکز آمار اقلام عمده وارداتی در سال ۱۳۹۵ شامل ذرت دامی به ارزش یک میلیارد و ۴۱۳ میلیون دلار، لوبیای سویا به ارزش ۹۰۹ میلیون دلار، وسایل نقلیه موتوری با حجم سیلندر ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ سی‌سی به ارزش ۸۹۳ میلیون دلار، قطعات منفصله برای تولید خودروی سواری به ارزش ۷۸۲ میلیون دلار و برنج به ارزش ۶۹۰ میلیون دلار بود. ناگفته نماند که تراز تجاری کشور برای نخستین بار بعد از 37 سال هم در سال 94 و هم در سال 95 مثبت بود. ارزش صادرات و واردات ایران سال ۱۳۹۵ به ترتیب «۴۳میلیارد و ۹۳۰ میلیون» و «۴۳میلیارد و ۶۸۴ میلیون» دلار بود.

 

میثم موسایی دو علت برای کاهش هزینه‌های واردات برشمرد. اول؛ کاهش هزینه مبادلات و نقل و انتقالات مالی و پولی. دوم؛ ثبات نرخ ارز. وی با بیان اینکه در دوران تحریم هزینه واردات و صادرات بیش از روال عادی آن بود، اظهار کرد: اگرچه تحریم‌های بانکی هنوز هم کاملاً رفع نشده اما هزینه عملیات ارزی به شکل قابل توجهی کاهش یافته است. این استاد دانشگاه افزود: ثابت بودن نرخ ارز واردات را ارزان‌تر کرد. نرخ ارز در این سال‌ها متناسب با نرخ تورم رشد نکرد و همین موضوع هزینه واردات را کاهش داد.

 

کاهش هزینه واردات با حذف واسطه‌ها

 

«قبل از برجام تحریم‌ها اجازه نمی‌داد که کالایی از مسیر قانونی وارد کشور شود. این موضوع پای واسطه‌ها و دلالان را به بحث تجارت خارجی کشور باز کرد.» مهدی تقوی اقتصاددان با بیان این موضوع در گفت‌و‌گو با «ایران» اظهار کرد: علاوه بر نقش دلالان در افزایش هزینه‌های واردات و صادرات کشور، آن زمان هزینه عملیات ارزی نیز بسیار گران بود. به‌طوری که با توجه به آمار منتشر شده از سوی مرکز آمار 237 دلار در هر تن واردات به این موضوع اضافه می‌شد.

 

وی ادامه داد: با اجرای برجام تمام روابط و نقل و انتقالات مالی قانونی شد. حتی اکنون دونالد ترامپ، رئیس جمهوری جدید امریکا که علنی به مخالفت با برقراری روابط تجاری با ایران می‌پردازد اجازه داده است که شرکت هواپیماسازی امریکایی به ایران هواپیما بفروشد. این صاحبنظر اقتصادی با بیان اینکه 8 میلیارد دلار صرفه‌جویی ارزی برای واردات کالا اتفاق بسیار مهمی است، گفت: زمانی می‌توان دستاوردهای برجام را درک کرد که آمار اقتصادی دولت احمدی‌نژاد را با دولت روحانی مقایسه کرد. آماری نظیر تورم 40 درصدی و نرخ رشد منفی اقتصاد که اکنون بهبود یافته و به تورم کمتر از 10 درصد و رشد اقتصادی مثبت دست یافته‌ایم. اکنون مأموریت بعدی دولت رفع رکود و اشتغالزایی است.

 

واردات 20 درصد ارزان‌تر شد

 

سعید لیلاز اقتصاددان نیز در رابطه با کاهش قیمت هر تن واردات می‌گوید: رقم 237 دلار، به این معنی است که کالاهای وارداتی، نزدیک به 20 درصد ارزان‌تر وارد کشور شده است. وی ادامه داد: بر این اساس می‌توان گفت سود کشور از این محل حدود 10 میلیارد دلار در سال 95 بوده است. این عدد معنای دیگری نیز دارد و آن اینکه به ازای هر ایرانی 120 دلار کمتر به دلالان داخلی و خارجی واردات کالا پول پرداخت شده است.

 

به نظر می‌رسد واردات در دولت یازدهم و در نتیجه برجام چهره عقلایی تری به خود گرفت. به طوری که دلالان و واسطه‌ها از معاملات حذف شدند و دیگر کسی یک شبه پولدار نشد. شاید دلالی تنها شغلی بود که در دولت یازدهم حذف شد. آن هم از نوع اشتغال کاذب.

صادرات ایران به آمریکا از واردات پیشی گرفت

خبرگزاری تسنیم: با افت شدید صادرات آمریکا به ایران در ماه های ژانویه و فوریه امسال تراز تجاری ایران با این کشور مثبت شد.

جدیدترین آمار منتشر شده از سوی اداره آمار آمریکا نشان می دهد مبادلات تجاری این کشور با ایران در 2 ماهه سال جاری میلادی افت 44 درصدی داشته است.

مبادلات تجاری دو کشور در ماه های ژانویه و فوریه سال میلادی گذشته بالغ بر 46.2 میلیون دلار بوده که این رقم در مدت مشابه امسال به 25.7 میلیون دلار کاهش یافته است.

بر اساس این گزارش صادرات آمریکا به ایران در ماه های ژانویه و فوریه امسال حدودا به یک چهارم صادرات آمریکا به ایران در مدت مشابه سال قبل رسیده است. آمریکا در ماه های ژانویه و فوریه سال قبل 44.1  میلیون دلار کالا به ایران صادر کرده بود. این رقم در مدت مشابه سال جاری به 12.2 میلیارد دلار رسیده است.

با وجود افت شدید صادرات آمریکا به ایران واردات این کشور از کشورمان در ماه  های ژانویه و فوریه امسال رشد 6.5 برابری نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته و به 13.5 میلیون دلار رسیده است. واردات آمریکا از ایران در 2 ماهه نخست سال قبل 2.1 میلیون دلار اعلام شده بود.

دولت آمریکا بر اساس برنامه جامع اقدام مشترک که از نیمه ژانویه 2016 به اجرا گذاشته شده واردات برخی کالاها از جمله فرش، زعفران، پسته و خاویار از ایران را آزاد کرده است. طی سالهای گذشته و در پی تحریم‌های این کشور صادرات ایران به آمریکا به مرز صفر رسیده بود.