واکنش بازارهای مرزی به جنگ شام
تغییر و تحولات در مرکز مبادلات ارزی در شرایطی رخ داد که اقدامات جدید بانک مرکزی موجب شد که فعالیت دلالان در بازار داخلی متوقف شود؛ روز پنج‌شنبه نیز از این قاعده مستثنی نبود. همچنین براساس بخشنامه جدید سیاست‌گذار، صرافی‌ها نیز از این پس نمی‌توانند اقدام به خرید و فروش دلار کنند، موضوعی که موجب شد بیشتر فعالیت‌های ارزی به سوی شبکه بانکی سوق داده شود. در شرایطی که در ۳ روز انتهایی هفته معاملات در بازار آزاد به حالت کما رفته بود و معدود معاملاتی به شکل غیرمجاز از سوی دلالان در دامنه‌های ۵ هزار و ۲۰۰ تا ۵ هزار و ۴۰۰ تومان صورت می‌گرفت، براساس گفته‌های فعالان، معاملات در بازار شهرهای مرزی جریان داشت.
به گفته بخشی از فعالان، روز شنبه، حتی برخی از بازارهای مرزی به حمله آمریکا و متحدانش به سوریه واکنش نشان دادند. صبح روز گذشته، بیش از ۱۰۰ موشک به سوریه شلیک شد؛ به‌دنبال این خبر، برخی از بازیگران ارزی عنوان کردند، معاملات دلار در منطقه هرات افغانستان به محدوده ۵ هزار و ۲۴۰ تومان رفت. پیش از این قیمت دلار در این منطقه روز پنج‌شنبه به ۵ هزار و ۱۹۰ تومان رسیده بود. روز شنبه، ارزش دلار در منطقه سلیمانیه نیز از مرز ۵ هزار و ۳۰۰ تومان عبور کرد، حال آنکه در آخرین روز هفته، در کانال ۵ هزار و ۲۰۰ تومان حضور داشت. با وجود افزایش ارزش دلار در مناطق مرزی، در اولین روز هفته گزارشی درباره حضور دلالان در بازار داخلی شنیده نشد.
به گفته فعالان، با ممنوعیت خرید و فروش ارز از سوی بانک مرکزی و افزایش حضور نیروهای انتظامی در بازار کمتر معامله‌گری جسارت حضور در بازار را دارد. در این میان، برخی از فعالان عنوان کردند که برخی مسافران روز پنج‌شنبه دلار را با قیمت ۴ هزار و ۲۰۰ تومان خریداری کردند و اولین معاملات پس از یکسان‌سازی ارزی از روز پنج‌شنبه کلید خورده است. این در حالی است که خبرگزاری‌های رسمی اخبار چندانی در مورد پرداخت ارز مسافرتی در انتهای هفته منتشر نکردند. با این حال، برخی از دریافت‌کنندگان، تصویر دریافت ارز مسافرتی خود را در برخی شبکه‌های مجازی به اشتراک گذاشتند.
اوج‌گیری سکه
روز پنج‌شنبه در حالی که در بازار آزاد ارز معامله خاصی وجود نداشت، قیمت سکه یک بار دیگر به آستانه مرز یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان رسید. به گفته برخی فعالان، در آخرین روز هفته، سکه تمام بهار آزادی با ۶۰ هزار تومان افزایش به قیمت یک میلیون و ۷۸۰ هزار تومان رسید. به گفته فعالان، رشد بهای سکه از بعدازظهر چهارشنبه کلید خورد؛ زمانی که مشخص شد حراج بانک کارگشایی برخلاف وعده داده شده برگزار نخواهد شد، به یکباره معامله‌گران قیمت سکه تمام بهار آزادی را بالا بردند. البته روز پنج‌شنبه بالا گرفتن احتمال حمله آمریکا به مواضع سوریه و رشد بهای اونس در بازارهای جهانی دیگر عاملی بود که سکه را در راستای افزایشی قرار می‌داد. باید دید واکنش بازار سکه پس از حملات بامداد شنبه به سوریه در اولین روز کاری بازارهای داخلی چگونه خواهد بود؟ برخی از فعالان باور دارند در صورتی که این حملات ادامه پیدا نکند یا واکنش خاصی را از سوی سایر کشورهای درگیر به‌دنبال نداشته باشد، معامله‌گران سکه بازار داخلی واکنش چندانی به آن نشان نخواهند داد و بیشتر اخبار و وضعیت بازار ارز را دنبال خواهند کرد. همزمان عده‌ای باور دارند، از ابتدای هفته، تقاضا برای پیش‌خرید سکه در سررسیدهای جدید افزایش پیدا خواهد کرد. بانک مرکزی در اطلاعیه شماره ۲خود، نرخ‌های پیش‌فروش سکه را در بازه‌های زمانی متفاوت منتشر کرد. بر این اساس نرخ سکه پیش‌فروش در بازه یک میلیون و ۱۶۰ هزار و یک میلیون و ۵۹۰ هزار تومان قرار گرفته است و بازه‌های زمانی پیش‌فروش سکه از یک ماهه تا دو ساله برای سرمایه‌گذاران ارائه شده است.
ممنوعیت فروش ارز توسط صرافی‌ها
در یکی از آخرین بخشنامه‌های سیاست‌گذار در هفته گذشته خرید و فروش ارز از سوی صرافی‌ها ممنوع شد. در حالی که عده‌ای از کارشناسان این اقدام را گامی مهم در شفافیت معاملات ارزی عنوان کردند، گروه دیگری باور داشتند در صورت بازگشت تحریم‌ها، مسیرهای ارتباط‌های پولی با سایر کشورها سخت‌تر خواهد شد. از نظر آنها در بحبوحه تحریم‌ها در سال‌های ۹۰ و ۹۱ صرافی‌ها بخش بزرگی از مبادلات خارجی را برعهده داشتند و تحریم‌ها را دور می‌زدند. در این شرایط، عده‌ای از کارشناسان باور دارند، آنها از طرح جدید بانک مرکزی استقبال نخواهند کرد و حتی ممکن است همکاری‌های لازم را در جهت اهداف سیاست‌گذار از خود نشان ندهند. با این حال، عده‌ای از تحلیلگران عنوان می‌کنند، برگشت تبادلات ارزی به بانک‌ها مسیرهای پولشویی را مسدود می‌کند؛ این موضوع می‌تواند گام موثری در تایید اقدامات ایران توسط FATF باشد.
از هیجان تا آرامش
بازارهای ارز و سکه هفته گذشته را با هیجان زیادی آغاز کردند و روز به روز بر این هیجانات افزوده می‌شد تا اینکه تصمیم غیرمنتظره بانک مرکزی امنیت و آرامش را حداقل به صورت موقت به بازارها بازگرداند. روز شنبه دلار با پرش ۱۳۰ تومانی به یکباره به بالای کانال ۵ هزار و ۲۰۰ تومان جهش کرد. همزمان سکه تمام بهار آزادی به کانال یک میلیون و ۷۸۰ هزار تومان رسید. روز یکشنبه این روند افزایشی ادامه پیدا کرد و حتی سکه تا آستانه یک میلیون و ۹۰۰ هزار تومان رشد کرد. گزارش‌ها از رشد دلار با معاملات محدود به آستانه ۵ هزار و ۵۰۰ تومان حکایت داشت. با این حال، هیجان‌انگیزترین روز بازار مربوط به سومین روز هفته بود. روزدوشنبه، پیش از آغاز معاملات در بازار تهران، خرید و فروش‌ها در بازار مشهد کلید خورد. حدود ساعت ۱۰ صبح اولین قیمت معامله در مشهد ۵ هزار و ۷۳۰ تومان اعلام شد. نیم ساعت از شروع معاملات دراین منطقه جغرافیایی نگذشته بود که قیمت‌ها به بالای ۵ هزار و ۸۰۰ تومان رفت. این اتفاق در شرایطی رخ داد که در بازار مرزی هرات افغانستان همزمان نرخ‌های اعلامی برای دلار در حوالی ۵ هزار و ۵۰۰ تومان بود و اختلافی ۳۰۰ تومانی با بازار خراسان داشت. این در حالی بود که این دو بازار به‌طور معمول اختلاف قیمتی اندکی با یکدیگر داشتند. تا نزدیکی ساعت ۱۲ظهر حتی قیمت دلار در بازار تهران به مرز ۵ هزار و ۸۰۰ تومان نرسیده بود. در این شرایط، چند خبرگزاری داخلی قیمت دلار را ۶ هزار تومان اعلام کردند. همزمان پس از اعلام مرزشکنی دلار، قیمت در بازار سیر صعودی به خود گرفت و نزدیک ساعت ۲ بعدازظهر به مرز ۶ هزار تومانی رسید. به گفته یکی از فعالان، بعدازظهر دوشنبه پتروشیمی‌ها با قیمت ۶ هزار و ۵۰ تومان عرضه خود را آغاز کردند و تا ساعت ۴ بعدازظهر توانستند قیمت دلار را تا ۵ هزار و ۷۵۰ تومان پایین بیاورند.
پس از چنین روز پرالتهابی بود که در ساعات انتهایی شب، معاون اول رئیس‌جمهوری از یکسان‌سازی نرخ ارز خبر داد و قیمت دلار را ۴ هزار و ۲۰۰ تومان اعلام کرد. روز سه‌شنبه، در اولین روز کاری معاملات، پس از اعلام قیمت ۴هزار و ۲۰۰ تومان برای دلار، اتفاقات زیادی در بازار رخ داد؛ صف‌های ارزی طولانی شد، صف‌های ارزی متفرق شد، دلالان ارزی دستگیر شدند، خرید و فروش بی‌ضابطه جرم شناخته شد؛ تلاش دلالان برای فروش دلار بالا رفت و قیمت سکه با افزایش عرضه‌ها و امنیتی شدن فضا سقوط کرد. روزهای چهارشنبه و پنج‌شنبه فضای بازار به شکل زیادی متفاوت بود. در این روز دیگر مردم در بازار حضور نداشتند و دلالان نیز معامله خاصی صورت نمی‌دادند. روز چهارشنبه، خیابان فردوسی خلوت بود و خبری از صف‌های ارزی نبود. معامله‌ای در بازار انجام نمی‌شد و دلالان نیز در بازار حضور نداشتند. بیشتر نیروهای انتظامی در جای جای خیابان فردوسی مشاهده می‌شدند که بعضا از برخی مردم می‌خواستند، درب صرافی‌هایی که در گذشته ارز عرضه می‌کردند، نایستند و متفرق شوند. روال بازار در روز پنج‌شنبه نیز مانند روز چهارشنبه خلوت و کم‌معامله بود.
