برق پاک جان می‌گیرد؟

خبرگزاری ایسنا: چهار سال است که توسعه تجدیدپذیرها با توجه به پتانسیل های کشور توسعه یافته، به طوری که سرمایه گذاران متعددی از کشورهای مختلف برای همین امر به ایران آمدند، اما به دلیل نبود تضامین پرداخت نه سرمایه‌گذاران داخلی و نه سرمایه‌گذاران خارجی تمایل چندانی برای سرمایه گذاری نداشتند به همین دلیل وزیر نیرو برنامه هایی را برای بهبود وضعیت موجود در نظر گرفته است.

بر اساس گزارش‌های آژانس بین المللی انرژی تا سال ۲۰۴۰ بیش از ۴۰ درصد برق دنیا از محل انرژی‌های تجدیدپذیر تأمین می‌شود، همچنین براساس برآوردهای این سازمان تا سال ۲۰۳۰ بخش اعظمی از کشورهای اروپایی بیش از ۵۰ درصد برق خود را از انرژی‌های نو تأمین می‌کنند و حتی در بخشی از این کشورها، سهم انرژی‌های نو از کل انرژی به بیش از ۷۰ درصد و حتی در بخشی از کشورهای حوزه اسکاندیناوی به ۱۰۰ درصد می‌رسد.

در همین راستا ایران گام‌های جدی تر و مؤثر خود برای توسعه این انرژی‌ها را از چهارسال پیش آغاز کرده، به گونه ای که هم اکنون میزان نصب شده انرژی‌های نو در کشور به بیش از ۶۰۰ مگاوات رسیده و این در حالی است که تا پیش از سال ۹۲، این میزان کمتر از ۱۰۰ مگاوات بود.همچنین براساس برنامه پنج ساله ششم توسعه قرار است ظرفیت نصب شده انرژی‌های تجدیدپذیر در کشور به حدود ۵۰۰۰ مگاوات برسد که این امر نشان می دهدایران عزم خود برای توسعه این انرژی‌ها را در کشور جزم کرده است.از جمله برنامه‌هایی که ایران برای توسعه این انرژی‌ها و جذب سرمایه گذاری در این بخش در نظر گرفته می‌توان به خرید تضمینی ۲۰ ساله برق از تولیدکنندگان و سرمایه گذاران این انرژی‌ها، توسط دولت اشاره کرد.

از جمله موارد دیگر می‌توان به ماده ۵ قانون حمایت از صنعت برق در سال ۱۳۹۴ اشاره کرد که براساس آن روی قبض‌های برق مشترکان ماهانه حدود ۶۰ ریال برای توسعه این انرژی‌ها در کشور عوارض بسته شده است. در همین راستا وزیر نیرو یکی از دغدغه های وزارتخانه را بحث تجدیدپذیر ها اعلام کرده و معتقد استت که باید خرید برق حاصل از نیروگاه‌های تجدیدپذیر تضمین شود چراکه این مساله مشوق اصلی سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی خواهد بود. بازپرداخت این تضمین جزو دغدغه‌های وزارت نیرو است و در لایحه بودجه ۱۳۹۷ رقمی در حدود ۱۵۰۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.

البته این در شرایطی است که به گفته سید محمد صادق زاده مدیرعامل سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر ایران در سال گذشته از میزان ۱۱۰۰ میلیارد تومان عوارض اخذ شده برای توسعه انرژی‌های نو، تنها ۳۶ میلیارد تومان اختصاص یافت که این امر باعث انباشت بدهی‌ها در این حوزه و بالا رفتن ریسک سرمایه گذاری در این بخش شده است.

به طور کلی وزارت نیرو مکلف شده که طبق برنامه ششم توسعه ۵۰۰۰ مگاوات برق را از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر ایجاد کند و براساس قانون مجلس شورای اسلامی منابع مالی برای احداث این نیروگاه‌ها نیز مشخص شده به طوری که مجلس مقرر کرده تا مبلغی برای عوارض برق به منظور توسعه برق روستایی و توسعه تجدیدپذیرها دریافت شود که میزان مبلغ پیش بینی شده ۱۱۰۰ میلیارد تومان است که بیش از ۵۰۰ میلیارد تومان آن از مردم دریافت شده است.

بسیاری از کارشناسان معتقدند که اگر مجلس با پیشنهاد دولت موافقتت کند و تمام مبلغ نیزبه همین امر اختصاص یابد قطعا می توانیم شاهد تاثیرات و اتفاقات شگفتی در صنعت برق کشور باشیم لذا نظر به امکانات بالای کشور در حوزه تجدید پذیر ها انتظار می رود مجلس به این مهم نگاه ویژه ای داشته باشد.

چرا دولت می‌گوید سرمایه‌ گذاری خارجی؟

سیدحسین میرافضلی-مدیرعامل پتروشیمی جم در روزنامه شرق نوشت: این یادداشت متکی بر اعداد جدولی است که نمایش‌دهنده نقش سرمایه‌گذاری خارجی بر توسعه و شکوفایی اقتصادی کشورهای توسعه‌یافته است.

 

در این جدول مشاهده می‌شود کشورهایی که اکنون در صدر فهرست توسعه‌یافته‌ترین کشورهای جهان هستند، با جذب سرمایه‌گذاری بسیار کلان خارجی به این هدف بزرگ نائل آمده‌اند.

 

کشور آمریکا تا سال ٢٠١١ توانست ١٨١٨‌ میلیارد دلار، بریتانیا هزارو ١٣٥ میلیارد دلار، هنگ‌کنگ حدود ٧٧٠‌ میلیارد دلار، آلمان ٧٦٤‌ میلیارد دلار، چین ٦٩٩‌ میلیارد دلار، فرانسه ٦٩٧‌ میلیارد دلار، بلژیک ٦٣٣‌ میلیارد دلار، هلند ٤٥١‌ میلیارد دلار، اسپانیا ٤٤٠‌ میلیارد دلار، کانادا ٣٩٨ میلیارد دلار، ایتالیا ٢٩٥‌ میلیارد دلار و استرالیا ٢٤٦‌ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی جذب کنند. فهرست سرمایه‌گذاری خارجی در سایر کشورها در جدول ارائه شده است. طبق بررسی‌های به‌عمل‌آمده و گزارش‌های وزارتخانه‌های مختلف، برای اجرای برنامه‌های توسعه‌ای در کشور به ٥٠٠‌ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در میادین مشترک نفت و گاز و پتروشیمی، توسعه صنعت هوایی و ریلی، زیرساخت‌های عمرانی، نیروگاه‌های خورشیدی و سایر حوزه‌ها نیاز است. در یاداشت‌های قبلی تأکید کردم اگر این سرمایه‌گذاری‌ها انجام نشود، نمی‌توانیم به اهداف تعیین‌شده برای توسعه ایران دست یابیم.

 

به شکل اولی، نخواهیم توانست به اهداف بلندمان در حوزه نفت گاز و پتروشیمی، توسعه حمل‌ونقل هوایی و ریلی، انرژی خورشیدی و سایر حوزه‌های مهم و زیربنایی برسیم. مشخص است که دولت چنین سرمایه‌ای در اختیار ندارد. درآمد حاصل از فروش نفت کمتر از ٤٠‌میلیارد دلار است که بیش از ٨٠ درصد آن صرف هزینه‌های جاری کشور می‌شود. عمده‌ترین هزینه‌های دولت عبارت‌اند از هزینه‌های سنگین آموزش‌وپرورش، آموزش عالی، حوزه دفاعی، یارانه‌های مستقیم و غیرمستقیم، هزینه‌های سنگین حقوق و مزایای بازنشستگان و سایر حوزه‌ها که به‌این‌ترتیب با درآمدهای محدود موجود نمی‌توان به اهداف یادشده دست یافت. بنابراین برای توسعه کشور، تحول و شکوفایی اقتصاد ملی، ایجاد اشتغال پویا و تبدیل ایران به یکی از کشورهای مترقی جهان چاره‌ای جز سرمایه‌گذاری خارجی وجود ندارد. برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی در گام اول می‌بایست تحریم‌ها کاملا لغو می‌شدند که دولت دکتر روحانی و تیم حرفه‌ای مذاکره‌کننده، تا حد زیادی با رسیدن به توافق برجام، این گام را برداشت.

 

می‌دانیم تا تحریم‌ها لغو نشوند هیچ‌یک از اهداف قابل تحقق نیست و نمی‌توان به ظرفیت‌های ویژه ایران در توسعه صنایع نفت و گاز و پتروشیمی و حوزه هوایی و ریلی، انرژی لایزال و بی‌کران خورشیدی که مزیت ویژه مهمی برای ایران است و سایر پیشرفت‌های اقتصادی دست یافت. ظرفیت‌های بالقوه ایران در حوزه نفت و گاز و به‌ویژه صنایع بالادستی و پایین‌دستی پتروشیمی نیاز به حداقل ٢٠٠ ‌میلیارد دلار سرمایه‌گذاری برای جلوگیری از خام‌فروشی و افزایش سالانه صد ‌میلیارد دلاری درآمد ملی دارد...

 ما ظرفیت بسیار ویژه و کم‌ نظیری برای تولید برق از انرژی خورشیدی داریم و می‌توانیم به تولید ٢٠‌ هزار مگاوات تولید برق از انرژی خورشیدی دست یابیم. موقعیت جغرافیایی و میزان تابش خورشید مزیت کم‌نظیری برای ایران خصوصا استان‌های اصفهان، یزد، کرمان، فارس و سیستان‌وبلوچستان است. در این استان‌ها بین ٣٠٠ تا ٣٢٠ روز تابش مناسب خورشید وجود دارد درحالی‌که کشورهای اروپایی و شرق آسیا از چنین مزیت ویژه‌ای برخوردار نیستند، ولی برنامه احداث ده‌ها ‌هزار مگاوات نیروگاه خورشیدی در دست اجرا دارند.