شنبه, ۱۶ ارديبهشت ۱۳۹۶، ۰۹:۵۱ ق.ظ
برجام حال صنعت خودرو را خوب کرد
احمد فرهادی در شرق نوشت: این روزها حال صنعت خودرو خوب است، این را می‌توان در سخنان دکتر روحانی رئیس‌جمهور ایران هم شنید. صنعتی که تا مدتی قبل، پیش‌قراول سایر صنایع ایران بود، در چند سال پیش به شدت آسیب دید. بیشترین آسیب از محل درک‌نکردن خصلت و ویژگی‌های جهانی این صنعت بود.
با نگاهی به روند کلی صنعت خودرو در جهان می‌توانیم به چند ویژگی مهم این صنعت دست یابیم: نخست اینکه: صنعت خودرو در کشورهایی توانسته رشد کند که از ارتباطات بین‌المللی خوبی برخوردار بوده‌اند.
دوم اینکه: صنعت خودرو در کشورهایی موفق بوده که بازارهای جهانی را هدف اصلی کارزار خود قرار داده‌اند نه بازارهای داخلی را. سوم اینکه: کشورهایی که صنعت خودروی آنها زبانزد خاص و عام است، هزینه‌های هنگفتی در بخش تحقیقات و نوآوری خود انجام داده‌اند. چهارم اینکه: روش سرمایه‌گذاری مشترک راه آسان‌تری برای رشد توسعه صنعت خودرو است. در دولت‌های نهم و دهم ما شاهد هیچ تلاشی در راستای تحقق این چهار ویژگی مهم نبودیم: حلقه ارتباطات بین‌المللی ایران تنگ‌تر و تنگ‌تر شده بود، نگاه اصلی خودروسازان به بازارهای داخلی بود، هزینه‌های بخش تحقیق و نوآوری صنعت خودرو چشمگیر نبود و هیچ تمایلی از سوی خودروسازان بزرگ برای سرمایه‌گذاری در ایران وجود نداشت. با پیروزی دولت تدبیر و امید، شتاب سقوط آزاد صنعت خودروی ایران کمتر شد.
توافق‌نامه برجام بستر مناسبی در اختیار متولیان این صنعت بین‌المللی قرار داد تا تعامل بیشتری با دنیا برقرار کند. شاید بتوانیم یکی از مهمترین دستاوردهای برجام در بخش خودروسازی را عبور بحران «چینی‌زاسیون» از سر این صنعت بدانیم، در همین دوسالی که از عمر برجام می‌گذرد، شاهد اتفاقات مثبتی در صنعت خودروسازی هستیم. دکتر روحانی در روز دوازدهم اسفندماه در مراسم افتتاح و بهره‌برداری دو خط خودرو گروه صنعتی ایران‌خودرو، سخنانی گفت که معنای نهفته در آن شناخت ویژگی‌های صنعت خودرو بود. او با نقد رفتارهای تند قبلی گفت: افراط و تندحرف‌زدن ما را به رکود و تحریم رساند و اعتدال و میانه‌روی و درست‌حرف‌زدن با دنیا، دیگران را وادار به درست‌حرف‌زدن کرد و موجب شد در کشور سرمایه‌گذاری و تولید ایجاد شود. با مرور برخی از مهمترین محورهای سخنان دکتر روحانی می‌شود نکته مهم این ایده را به دست آورد: او گفت:
در صنعت خودرو باید همپا با دنیا باشیم.
باید از فضاها و فرصت‌ها استفاده کنیم.
اگر سرمایه و تکنولوژی در بیرون است و مایل است به داخل بیاید و ما از آن استفاده نکنیم، این فرصت را از دست داده‌ایم. اگر بازاری وجود دارد که مایل به استفاده از کالاهای ماست و ما از آن بهره‌مند نشویم، از این فرصت استفاده نکرده‌ایم. ما باید از فرصت‌ها استفاده کنیم. اگر ملتی فرصت سرمایه‌گذاری و تکنولوژی و بازار را از دست بدهد، ضرر کرده است.
قطعه‌سازان در گذشته فقط از شنبه تا دوشنبه کار می‌کردند اما درحال‌حاضر هر روز کار می‌کنند و این یعنی چرخ تولید ما چرخیده است. تولید ۷۰۰ هزار خودرو در سال ٩٢ به یک‌میلیون‌و ۶۰۰ هزار در سال ٩٥ رسیده است.
به نظر می‌رسد امروزه نتایج ملموس سفر رئیس‌جمهور در بهمن ماه سال ٩٤ به فرانسه در صنعت خودروی ایران به بار نشسته است. سفری که عده‌ای انتقادات بسیاری به آن وارد می‌کردند و معتقد بودند توافقات فرانسه، توافقات کاغذی است و هیچ‌گاه عملی نمی‌شود.
امروز تنها ١٥ ماه از آن سفر گذشته است؛ هواپیماهای ایرباس در آسمان ایران پرواز می‌کنند و خودروسازان فرانسوی هم با مشارکت ٥٠درصدی در صنعت خودروی ایران سرمایه‌گذاری کرده‌اند. هرچه باشد، واقعیت این است که برجام روح تازه‌ای بر پیکر بی‌جان صنعت خودروسازی ایران دمیده، ضرباهنگ تولید در خطوط خودروسازان شدت گرفته و مردم هم از دو منظر منتفع خواهند شد. نخست اینکه به‌زودی از محصولات این تولیدات استفاده خواهند کرد و دوم اینکه سطح اشتغال صنعتی با این سرمایه‌گذاری‌ها افزایش خواهد یافت و این یعنی حرکت درست بر مدار نام‌گذاری سال ٩٦؛ سال اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال.
با نگاهی به روند کلی صنعت خودرو در جهان می‌توانیم به چند ویژگی مهم این صنعت دست یابیم: نخست اینکه: صنعت خودرو در کشورهایی توانسته رشد کند که از ارتباطات بین‌المللی خوبی برخوردار بوده‌اند.
دوم اینکه: صنعت خودرو در کشورهایی موفق بوده که بازارهای جهانی را هدف اصلی کارزار خود قرار داده‌اند نه بازارهای داخلی را. سوم اینکه: کشورهایی که صنعت خودروی آنها زبانزد خاص و عام است، هزینه‌های هنگفتی در بخش تحقیقات و نوآوری خود انجام داده‌اند. چهارم اینکه: روش سرمایه‌گذاری مشترک راه آسان‌تری برای رشد توسعه صنعت خودرو است. در دولت‌های نهم و دهم ما شاهد هیچ تلاشی در راستای تحقق این چهار ویژگی مهم نبودیم: حلقه ارتباطات بین‌المللی ایران تنگ‌تر و تنگ‌تر شده بود، نگاه اصلی خودروسازان به بازارهای داخلی بود، هزینه‌های بخش تحقیق و نوآوری صنعت خودرو چشمگیر نبود و هیچ تمایلی از سوی خودروسازان بزرگ برای سرمایه‌گذاری در ایران وجود نداشت. با پیروزی دولت تدبیر و امید، شتاب سقوط آزاد صنعت خودروی ایران کمتر شد.
توافق‌نامه برجام بستر مناسبی در اختیار متولیان این صنعت بین‌المللی قرار داد تا تعامل بیشتری با دنیا برقرار کند. شاید بتوانیم یکی از مهمترین دستاوردهای برجام در بخش خودروسازی را عبور بحران «چینی‌زاسیون» از سر این صنعت بدانیم، در همین دوسالی که از عمر برجام می‌گذرد، شاهد اتفاقات مثبتی در صنعت خودروسازی هستیم. دکتر روحانی در روز دوازدهم اسفندماه در مراسم افتتاح و بهره‌برداری دو خط خودرو گروه صنعتی ایران‌خودرو، سخنانی گفت که معنای نهفته در آن شناخت ویژگی‌های صنعت خودرو بود. او با نقد رفتارهای تند قبلی گفت: افراط و تندحرف‌زدن ما را به رکود و تحریم رساند و اعتدال و میانه‌روی و درست‌حرف‌زدن با دنیا، دیگران را وادار به درست‌حرف‌زدن کرد و موجب شد در کشور سرمایه‌گذاری و تولید ایجاد شود. با مرور برخی از مهمترین محورهای سخنان دکتر روحانی می‌شود نکته مهم این ایده را به دست آورد: او گفت:
در صنعت خودرو باید همپا با دنیا باشیم.
باید از فضاها و فرصت‌ها استفاده کنیم.
اگر سرمایه و تکنولوژی در بیرون است و مایل است به داخل بیاید و ما از آن استفاده نکنیم، این فرصت را از دست داده‌ایم. اگر بازاری وجود دارد که مایل به استفاده از کالاهای ماست و ما از آن بهره‌مند نشویم، از این فرصت استفاده نکرده‌ایم. ما باید از فرصت‌ها استفاده کنیم. اگر ملتی فرصت سرمایه‌گذاری و تکنولوژی و بازار را از دست بدهد، ضرر کرده است.
قطعه‌سازان در گذشته فقط از شنبه تا دوشنبه کار می‌کردند اما درحال‌حاضر هر روز کار می‌کنند و این یعنی چرخ تولید ما چرخیده است. تولید ۷۰۰ هزار خودرو در سال ٩٢ به یک‌میلیون‌و ۶۰۰ هزار در سال ٩٥ رسیده است.
به نظر می‌رسد امروزه نتایج ملموس سفر رئیس‌جمهور در بهمن ماه سال ٩٤ به فرانسه در صنعت خودروی ایران به بار نشسته است. سفری که عده‌ای انتقادات بسیاری به آن وارد می‌کردند و معتقد بودند توافقات فرانسه، توافقات کاغذی است و هیچ‌گاه عملی نمی‌شود.
امروز تنها ١٥ ماه از آن سفر گذشته است؛ هواپیماهای ایرباس در آسمان ایران پرواز می‌کنند و خودروسازان فرانسوی هم با مشارکت ٥٠درصدی در صنعت خودروی ایران سرمایه‌گذاری کرده‌اند. هرچه باشد، واقعیت این است که برجام روح تازه‌ای بر پیکر بی‌جان صنعت خودروسازی ایران دمیده، ضرباهنگ تولید در خطوط خودروسازان شدت گرفته و مردم هم از دو منظر منتفع خواهند شد. نخست اینکه به‌زودی از محصولات این تولیدات استفاده خواهند کرد و دوم اینکه سطح اشتغال صنعتی با این سرمایه‌گذاری‌ها افزایش خواهد یافت و این یعنی حرکت درست بر مدار نام‌گذاری سال ٩٦؛ سال اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال.
