مسیر دستیابی به تقویم اقتصادی در ایران

ابراهیم غلامی؛ دانشجوی دکترای مدیریت اجرایی (DBA) در روزنامه دنیای اقتصاد نوشت: شفافیت اطلاعات در اقتصاد از موضوعات بسیار مهمی است که تاکنون از جوانب مختلف به آن پرداخته شده است و اهمیت و ضرورت آن غیر‌قابل انکار است.

 

اما ایجاد شفافیت در عمل کار بسیار مشکلی است. فارغ از اینکه شفافیت باعث از بین رفتن برخی منافع شخصی می‌شود، اما در نبود فضای عمومی شفاف، سازمان‌هایی هم که تمایل زیادی به شفافیت اطلاعات دارند، با مشکلات جدی روبه‌رو‌ هستند. یکی از خصوصیات اطلاعات، وابسته بودن آن به اطلاعات زیرمجموعه‌ها است به‌گونه‌ای که اطلاعات در سطح دولت وابسته به اطلاعات وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و شرکت‌ها بوده و اطلاعات آنها هم به زیر‌مجموعه‌هایشان وابستگی دارد، و تا زمانی‌که مسیر تولید، گردش، تجمیع و تحلیل اطلاعات از پایین به بالا مهیا نباشد، شفافیت و معتبر بودن اطلاعات خدشه‌دار می‌شود.

نگاهی به نقش حاکمیت شرکتی در سطوح مختلف، برخی از این مشکلات را آشکار می‌سازد. یکی از ارکان تحقق حاکمیت شرکتی، دستیابی به حاکمیت اطلاعات بوده و در عصر حاضر فقط با حاکمیت فناوری اطلاعات این موضوع میسر است. حاکمیت اطلاعات فارغ از تکنولوژی به ساز‌و‌کارهایی برای استفاده از اطلاعات در جهت هدایت و کنترل شرکت‌ها یا واحدهای سازمانی می‌پردازد که این موضوع، به‌طور سنتی نیز در شرکت‌های هلدینگ یا سازمان‌های بزرگ از طریق استانداردهای مالی و مدیریتی انجام می‌پذیرد، اما فناوری اطلاعات با توجه به استقرار و بهره‌برداری از سیستم‌های اطلاعاتی این امر را تسهیل کرده و حوزه آن را گسترده کرده است.

حاکمیت شرکتی در سال‌های گذشته بسیار مورد بحث قرار گرفته و سازمان بورس به‌عنوان اولین سازمان این موضوع را در دستور کار خود قرار داده و برای تحقق آن ساز و کارهای مختلفی را طراحی و اجرا کرد که یکی از این موارد نقش حاکمیت اطلاعات از طریق استقرار و استفاده از سامانه‌هایی برپایه فناوری اطلاعات مانند سایت‌های اینترنتی، کدال و... بوده است. به غیر از سازمان بورس، سازمان امور مالیاتی نیز در چند سال گذشته برای کنترل و راستی‌آزمایی اظهارنامه‌ها، سامانه‌های اطلاعاتی هوشمند و یکپارچه‌ای را مورد بهره‌برداری قرارداده است. اما به‌رغم استفاده از سامانه‌های اطلاعاتی گوناگون و بهره‌برداری از آنها، جامعیت، یکپارچگی، شفافیت کامل و به هنگام بودن در اطلاعات اقتصادی کشور ضعیف بوده و حتی آمارهای اقتصادی با مغایرت‌هایی روبه‌رو‌ است. مشکل کجاست؟ برخی مشکلات عبارتند از:

1- نبود نقشه راه برای حاکمیت اطلاعات در کلیه سطوح

2- بر‌طرف کردن نیاز روز بدون نگاه به آینده

3- جزیره‌ای بودن سامانه‌های اطلاعاتی

4- عدم پیگیری و حمایت از ارائه اطلاعات ساختاریافته

5- پیوسته نبودن مسیر تولید اطلاعات تجمیع شده

6- نبود ساختار حاکمیت اطلاعات به‌طور جامع در سازمان‌ها و شرکت‌ها.